कोण आहे भारतविरोधी युएस खासदार इल्हान उमर जिच्यावर आहे सख्ख्या भावाशी लग्न केल्याचा आरोप?

अमेरिकेची खासदार इल्हान उमर(Ilhan Omar) यांच्या पाकव्याप्त काश्मीर भेटीचा भारताने तीव्र निषेध केला आहे. परराष्ट्र मंत्रालयाचे प्रवक्ते अरिंदम बागची यांनी एका ब्रीफिंगमध्ये उमरला अजेंडावादी(Agendaist) म्हटले होते. प्रसारमाध्यमांशी बोलताना ते म्हणाले की, येथे संकुचित राजकारण करणे हे त्यांचे काम आहे, मात्र अशा नेत्यांनी आमच्या प्रादेशिक अखंडतेचे आणि सार्वभौमत्वाचे उल्लंघन केल्यास ते खपवून घेतले जाणार नाही.(who-is-the-anti-india-us-mp-ilhan-umar-who-is-accused-of-marrying-brother)

बागची यांनी न डगमगता सांगितले की, ‘त्यांची भेट निंदनीय आहे.’ अमेरिकेच्या जो बायडन प्रशासनानेही उमरच्या पीओके भेटीपासून स्वतःला दूर ठेवले आहे आणि याला वैयक्तिक क्रियाकलाप असल्याचे म्हटले आहे. खरं तर, डेमोक्रॅट खासदार ओमर यांनी बायडन प्रशासनाला पहिल्यांदाच संकटात टाकले नाही, त्यांनी भारताच्या बाबतीत स्वतःच्या सरकारची अनेकदा फसवणूक केली आहे. चला जाणून घेऊया कोण आहे इल्हान उमर.

अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी अनेकदा सांगितले आहे की इल्हान उमरचा दुसरा पती अहमद इल्मी(Ahmed Ilmi) हा त्यांचा सख्खा भाऊ आहे. 2020 च्या अध्यक्षीय निवडणुकीच्या प्रचार मोहिमेतही ट्रम्प यांनी न्याय विभागाकडून चौकशीची मागणी केली होती. खरे तर, ट्रम्प यांच्या दाव्याआधीच इल्हान आणि इल्मी भाऊ-बहीण असल्याची चर्चा आहे.

परंतु, गेल्या वर्षी ऑगस्टमध्ये ट्रम्प यांच्या पक्षातील एका रणनीतीकाराने वेबसाइटवर डीएनए चाचणी अहवाल प्रकाशित केला तेव्हा याची पुष्टी झाली. उमर इल्हान आणि अहमद इल्मी भाऊ-बहीण असण्याची शक्यता 99.999998 टक्के असल्याचा दावा चाचणी अहवालात करण्यात आला आहे.

अनेक डीएनए चाचण्या, दोघांमध्ये 100% जुळत आहे, तर काहींमध्ये काही किरकोळ फरक आढळून आले आहेत. इल्हानचा भाऊ अहमद हा ब्रिटीश नागरिक होता, पण इल्हानची इच्छा होती कि तिच्या भावानेही अमेरिकेत शिकावे. मात्र, अमेरिकेच्या इमिग्रेशन कायद्यातून सुटका करून घेण्यासाठी इल्हान आणि इल्मी या भावांनी लग्न केले.

विशेष म्हणजे या प्रश्नावर इल्मी यांनी कधीही समाधानकारक उत्तर दिले नाही. तिने तिच्या दिस इज व्हॉट अमेरिका लुक्स लाइक या पुस्तकात इल्मीसोबतच्या लग्नाची चर्चा केली आहे, पण एकदाही इल्मीच्या नावाचा उल्लेख केला नाही. लग्नापूर्वी इल्मीला ती फारशी ओळखत नसल्याचं ती सांगते. ती स्वतःला तिच्या पालकांच्या सात मुलांपैकी सर्वात लहान असल्याचे सांगते.

अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प(Donald Trump) यांनी इल्हान उमरवर आणखी एक गंभीर आरोप केला आहे. इल्हान उमर अमेरिकेचा, तेथील प्रशासनाचा आणि तेथील लोकांचा द्वेष करते, असा त्यांचा दावा आहे. एका निवडणूक रॅलीत ती म्हणाली होती, ‘ती आपल्या देशाचा द्वेष करते. ती अशा ठिकाणाहून आली आहे जिथे सरकार नाही आणि इथे येऊन आपल्याला ज्ञान देत आहे की आपण आपला देश कसा चालवायचा?’ ट्रम्प यांचा दावा पूर्णपणे फेटाळता येणार नाही. त्यांना अमेरिकन हितसंबंधांची फारशी पर्वा नाही, अशी चिन्हे त्यांच्या पाकिस्तान भेटीतही दडलेली आहेत. काही दिवसांपूर्वी पंतप्रधान असलेले इम्रान खान अमेरिकेने आपल्याविरुद्ध कट रचल्याचे सांगू लागले तेव्हा ती पाकिस्तानात गेली.

सिंहासन सोडण्यापूर्वी आणि सोडल्यानंतरही इम्रान अमेरिकेसाठी काय बोलला नाही. पाकिस्तानी जनतेच्या नजरेत त्याने अमेरिकेची प्रतिमा जागतिक बांधवातील गुंड-मवाली अशी केली, तरीही इल्हान उमर पाकिस्तानात जाऊन त्याच इम्रान खानला भेटली. इल्हान ही अमेरिकेतील सत्ताधारी पक्ष डेमोक्रॅटची सदस्य आहे आणि तिथली खासदारही आहे.

दुसरे असे की, इम्रान खान, ज्याच्या नजरेत अमेरिका आणि सध्याचा निजाम एक कटकारस्थान आहे, तो आपल्याच एका सदस्याची काळजी का घेत आहे? इम्रान खान इल्हान उमरला आपला हितचिंतक मानतो का? त्यांना इल्हान उमर हा अमेरिकेचा शत्रू वाटतो की शत्रू? हे प्रश्न सहजासहजी टाळता येणार नाहीत आणि ट्रम्प यांच्या आरोपांची उत्तरेही त्यांच्या उत्तरांमध्ये सापडू शकतात.

इल्हान उमरने काश्मीर, भारतीय मुस्लिम, भाजप आणि पंतप्रधान नरेंद्र मोदी(Prime Minister Narendra Modi) यांच्याबाबतही अनेक वादग्रस्त विधाने केली आहेत. विशेषत: पंतप्रधान नरेंद्र मोदींच्या बाबतीत, ती आपल्या बायडन प्रशासनासाठी अप्रिय परिस्थिती निर्माण करत आहे. तिने या महिन्याच्या 6 तारखेला अमेरिकन संसदेत असेही म्हटले होते की, मोदी सरकार मुस्लिमांवर आणखी कोणते अत्याचार करणार, मग बायडन प्रशासन काही बोलेल का?

अजेंडा तयार करण्यात आणि त्याला चालना देण्यात माहीर असलेल्या ओमर यांनी भारतासह अनेक देशांसोबतचे अमेरिकेचे संबंध ‘ऐतिहासिक अन्याय’ असल्याचे म्हटले आहे. आता कल्पना करा की भारतासोबतच्या संबंधांना नवी उंची द्यायला तयार असलेली अमेरिका, तिचा एकच खासदार हा प्रयत्न हाणून पाडायला उत्सुक आहे. हे समजण्यासारखे आहे की इल्हान उमरला इस्लामिक अजेंड्यावर इतके वर्चस्व आहे की तिला अमेरिकेच्या राष्ट्रीय हिताची काळजीही नाही.

इल्हान उमर स्वतःला स्वातंत्र्य-समानतेचा वॉचडॉग घोषित करते, परंतु प्रत्यक्षात तिचा कट्टरपंथी इस्लामकडे कल स्पष्टपणे दिसून येतो. ती बुरखा, हिजाब आणि इस्लामोफोबियाची खंबीर समर्थक आहे. तिनेच अमेरिकेच्या प्रतिनिधीगृहात जागतिक स्तरावर इस्लामोफोबियाशी लढा देण्यासाठी विशेष प्रतिनिधीचे पद निर्माण करण्याचा प्रस्ताव मांडला, त्याला सभागृहाची मंजुरीही मिळाली.

पण, रिपब्लिकन पक्षाच्या तिकिटावर अमेरिकन काँग्रेसमधून निवडणूक लढवलेल्या डालिया अल-अकिदी या आणखी एका मुस्लिम नेत्याने त्यांच्या या निर्णयाला कडाडून विरोध केला आहे. इस्लामच्या नावावर दहशतवादी कृत्य करणाऱ्यांना मुस्लिम दहशतवादी म्हणणे देखील इस्लामोफोबियाच्या कक्षेत येईल का, असा प्रश्न त्यांनी अरब न्यूजमध्ये लेख लिहिला आहे.

इस्लामोफोबियाचे राजकारण मुस्लिम जगतासाठीच शाप ठरेल, असे तिचे म्हणणे आहे. अकिदी लिहितात, ‘एक अमेरिकन मुस्लिम म्हणून, मी इतर समविचारी मुस्लिमांच्या खांद्याला खांदा लावून या (इस्लामोफोबिया) विधेयकाला विरोध करतो. आम्हाला राजकीय इस्लामची चांगली माहिती आहे, त्यामुळे अशा कोणत्याही प्रयत्नाविरुद्ध लढायला मी तयार आहे. ती पुढे म्हणते, ‘इस्लामोफोबिया हा शब्दच अनेक प्रश्न निर्माण करतो, विशेषत: हा राजकीय इस्लामवाद्यांचा आविष्कार आहे, ज्यांना धार्मिक स्वातंत्र्याच्या नावाखाली त्यांच्या हेतूवर शंका घेणाऱ्या मुस्लिमांनाही गप्प बसवायचे आहे.

ती विचारते, ‘हमासला दहशतवादी गट म्हणणे देखील इस्लामोफोबिया आहे का? इस्लामिक जिहादींनी केलेल्या आत्मघातकी हल्ल्याला काय म्हणायचे? सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, मुस्लिम ब्रदरहूड (मुस्लिम उम्मा) च्या विचारसरणीच्या विरोधात उभे राहणे हा इस्लामोफोबिया आहे का? त्यांच्यावर बहिष्कार टाकावा का?’ ती म्हणते की इल्हान ओमर जगभरात मानवी हक्कांसाठी लढण्याचा अभिमान बाळगते, परंतु आर्मेनियातील नरसंहाराच्या निषेधाच्या प्रस्तावाला विरोध करते कारण यामुळे तुर्कीचे अध्यक्ष रेसेप तय्यिप एर्दोगन यांची प्रतिमा डागाळते, ज्यांचे इल्हान ओमरशी मैत्रीपूर्ण संबंध आहेत.

यूएस हाऊस ऑफ रिप्रेझेंटेटिव्हच्या वेबसाईटवर इल्हान ओमर या पहिल्या आफ्रिकन निर्वासित असल्याचे सांगण्यात आले आहे, जी निवडणूक जिंकून अमेरिकन संसदेत पोहोचली. ओमर 2019 मध्ये मिनेसोटामधून खासदार म्हणून निवडून आले होते. या संसदीय जागेवरून निवडणूक जिंकणारी ती पहिली कृष्णवर्णीय महिला आहे. अमेरिकन संसदेत पोहोचणाऱ्या पहिल्या दोन मुस्लीम-अमेरिकन महिलांमध्येही ती आहे.

सोमालियामध्ये(Somalia) जन्मलेल्या ओमरच्या कुटुंबाने ती केवळ आठ वर्षांची असताना गृहयुद्धामुळे देश सोडला. ओमरच्या कुटुंबाने केनियातील निर्वासित शिबिरात चार वर्षे घालवली आणि नंतर 1990 च्या दशकात ते अमेरिकेत गेले. दादांनी उमरला किशोरवयातच राजकारणात करिअर करण्याची प्रेरणा दिली. 2016 मध्ये निवडणूक जिंकून ती मिनेसोटा प्रतिनिधीगृहात पोहोचली आणि तीन वर्षांनंतर 2019 मध्ये ती अमेरिकन संसदेत निवडून आली.

इल्हान उमरने तिच्या ट्विटर हँडलवर आपल्या परिचयात, प्रत्येकाला न्याय मिळेल, कोणावरही अत्याचार होत नाही, कोणाशीही भेदभाव केला जात नाही किंवा कोणाशीही भेदभाव केला जाणार नाही, अशा जगाच्या उभारणीसाठी लढा देणारा म्हणून स्वत:ची ओळख करून दिली आहे. त्याच वेळी, यूएस हाऊस ऑफ रिप्रेझेंटेटिव्हच्या वेबसाइटवर इल्हानचे प्रोफाइल पेज म्हणते की ती अमेरिकन लोकांमध्ये भेदभाव निर्माण करण्याच्या प्रयत्नांविरुद्ध आणि अमेरिकेतील सर्वसमावेशक आणि संवेदनशील संस्कृतीची मुळे खोल करण्यासाठी हक्क आणि स्वातंत्र्य हिरावून घेणार्‍या फुटीर धोरणांविरुद्ध आवाज उठवत आहे.

सोमालियात जन्मलेले मानवाधिकार कार्यकर्ते अयान हिरसी अली म्हणतात की इल्हान उमर हा अशा मुस्लिमांपैकी एक आहे जो जगात जे काही चुकीचे घडत आहे त्यासाठी फक्त ज्यूंनाच दोषी मानतात. ते गैर-मुस्लिमांबद्दल द्वेषाने भरलेले आहेत कारण लहानपणापासून त्यांना हेच शिकवले गेले आहे. 12 जुलै 2019 रोजी वॉल स्ट्रीट जर्नलमध्ये अयान इल्हान उमर तिच्या पूर्वग्रहावर मात करू शकतो का?

लेखात असे म्हटले आहे की, एखाद्याच्या मनात एखाद्याबद्दल द्वेष असेल तर त्यातून सावरणे कठीण आहे. इल्हान उमरच्या बाबतीतही तेच आहे. इथे, भारतात खूप लोकप्रिय असलेले कॅनेडियन पत्रकार(Canadian journalist) आणि पाकिस्तानी वंशाचे लेखक तारेक फतेह देखील इल्हान उमरला कट्टर इस्लामी म्हणतात. तो म्हणतो की इल्हान उमर ही जिहादी आणि राजकीय इस्लामचा ध्वजवाहक आहे, जी अमेरिकेचा समाज आणि त्याचे राजकारण कट्टरपंथी इस्लामच्या रंगात रंगविण्यास उत्सुक आहे, ज्याचा संपूर्ण जगावर प्रभाव पडेल.