बिहार सरकारने बांका आणि पाटणा जिल्ह्यांमध्ये ग्राउंड पेनेट्रेटिंग रडार (जीपीआर) सर्वेक्षण सुरू केले आहे जेणेकरून या प्रदेशात अद्याप अज्ञात असलेल्या संभाव्य प्राचीन वास्तू ओळखल्या जातील. पुरातत्व विभागाचे संचालक दीपक आनंद (Deepak Anand) यांनी सांगितले की, बांकाच्या अमरपूर ब्लॉकमधील भदरिया गावात जीपीआर सर्वेक्षण जवळपास पूर्ण होण्याच्या मार्गावर आहे आणि आता पाटणा जिल्ह्यात कोणत्याही क्षणी ते सुरू होईल.(The biggest secret of Emperor Ashoka hidden under the ground)
दीपक आनंद म्हणाले की, पाटणामध्ये जीपीआर सर्वेक्षण करण्याबाबत सर्व औपचारिकता पूर्ण झाल्या आहेत. आनंद यांनी मात्र पाटणामधील विशिष्ट क्षेत्राचे नाव सांगण्यास नकार दिला जेथे जीपीआर सर्वेक्षण केले जाणार आहे. आनंद म्हणाले की, प्रक्रिया सुरू झाली असून लवकरच आम्ही आमच्या निष्कर्षांचा अहवाल समोर आणू.
भदरिया गावाच्या (बांका) जीपीआर सर्वेक्षणाच्या निष्कर्षांचे तज्ञ विश्लेषण करत आहेत. या दोन जिल्ह्यांमध्ये जीपीआर सर्वेक्षण करण्याचे कारण विचारले असता ते म्हणाले, आम्हाला भारतातील सर्वात जुन्या शहरांपैकी एक असलेल्या पाटणा आणि बांका येथे अद्याप अज्ञात असलेल्या संभाव्य प्राचीन वास्तूंचा शोध घ्यायचा आहे.
आनंद म्हणाले की, पाटलीपुत्र म्हणून ओळखले जाणारे प्राचीन पाटणा ही मगध साम्राज्याची राजधानी होती. पाटलीपुत्र ही ज्ञानाची भूमी होती आणि आर्यभट्ट, वात्स्यायन आणि चाणक्य यांच्यासह अनेक खगोलशास्त्रज्ञ आणि विद्वानांची भूमी आहे. बांकाबाबतही असेच काहीसे घडल्याचे ते म्हणाले. बांका येथील मंदार पर्वताचे हिंदू पुराणात अनेक संदर्भ आहेत. पुराण आणि महाभारतात सापडलेल्या संदर्भांनुसार या टेकडीचा उपयोग समुद्रमंथनातून अमृत काढण्यासाठी केला जात असे.
आनंद म्हणाले की बांका येथील भदरिया गावाचे पुरातत्वीय महत्त्व अलीकडेच समोर आले जेव्हा गावकऱ्यांना काही प्राचीन विटा आणि विटांनी बनवलेल्या वास्तू सापडल्या. ते म्हणाले की बिहारचे मुख्यमंत्री नितीश कुमार यांनी चानन नदीच्या काठावर नुकत्याच सापडलेल्या पुरातत्व स्थळाला भेट दिली होती आणि भदरिया गावातील स्थळ पर्यटन स्थळ म्हणून विकसित करण्याची घोषणा केली होती. आनंद म्हणाले की, भदरिया गाव हे ऐतिहासिक ठिकाण असल्याचे आता प्रस्थापित झाले आहे. प्राथमिक अभ्यासानुसार येथे सापडलेले अवशेष 2600 वर्षे जुने आहेत.
जीपीआर ही एक भूभौतिकीय पद्धत आहे जी वरच्या पृष्ठभागाची प्रतिमा काढण्यासाठी रडार पल्स वापरते. ही नॉनडिस्ट्रक्टिव्ह पद्धत रेडिओ स्पेक्ट्रमच्या मायक्रोवेव्ह बँड (UHF/VHF फ्रिक्वेन्सी) मध्ये इलेक्ट्रोमॅग्नेटिक रेडिएशनचा वापर करते आणि पृष्ठभागावरील संरचनांमधून परावर्तित सिग्नल शोधते. हे तंत्र पुरातत्वीय स्थळे आणि त्यांची रचना ओळखण्यात मदत करते, ज्यामुळे संभाव्य उत्खननापूर्वी प्राचीन वसाहती आणि मानवनिर्मित संरचनांचे स्पष्टीकरण करण्यात मदत होते.
महत्वाच्या बातम्या-
माजी IAS अधिकाऱ्याने सम्राट अशोकाची केली औरंगजेबाशी तुलना, आता होते पद्मश्री मागे घेण्याची मागणी
धक्कादायक! प्रसिद्ध कथ्थक सम्राट बिरजू महाराजांचे निधन, बॉलिवूडवर पसरली शोककळा
घाटकोपरच्या कार्यकर्त्यांनी राज ठाकरेंना म्हटले हिंदू हृदयसम्राट; राज ठाकरे आदेश जारी करत म्हणाले
