पुझरीपाली हे ओडिशातील बारगढ जिल्ह्यातील एक छोटेसे गाव आहे. येथील शासकीय प्राथमिक शाळेत आजकाल दूरदूरच्या लोकांची व येथे शिकणाऱ्या मुलांच्या पालकांचीही वर्दळ असते. पण का? तसेच या शाळेतील मुले आनंदाने शाळेत जात आहेत, असे काय आहे या शाळेत. चला जाणून घेऊ असे का घडते. मुलांच्या या आनंदाचं श्रेय इथं उभारलेल्या अप्रतिम ‘मॅथ्स पार्क’ला जातं. हे ‘मॅथ्स पार्क’ बनवण्याचे श्रेय इथे शिकवणारे सरकारी शिक्षक सुभाषचंद्र शाहू (SubhashChandra Shahu) यांना जाते.(Teacher fights to get kids to learn math while playing)
खास संवादादरम्यान सुभाष यांना विचारले की हे उद्यान बनवण्यामागे त्यांचा हेतू काय आहे, तेव्हा ते म्हणाले, मी जिथे शिकवतो त्या गावातली मुलं गरीब कुटुंबातील आहेत. त्यांच्याकडे मोबाईल फोनसारखे साधन नाही, त्यामुळे या मुलांसाठी काहीतरी करावे, जेणेकरून त्यांची अभ्यासाची आवड वाढेल. कोरोनाच्या वेळी परिस्थिती खूपच वाईट होती. मला या मुलांसाठी काहीतरी करायचं होतं.
सुभाष यांनी कोरोनाच्या काळात सामाजिक अंतर लक्षात घेऊन प्रथम प्रत्येक विषयाशी संबंधित काही माहिती रंगीत चार्ट पेपरवर लिहून गावाच्या आजूबाजूच्या झाडांमध्ये लटकवण्यास सुरुवात केली. त्यांनी झाडाला रंगीबेरंगी करून त्याचा बोर्ड म्हणून वापर केला, जेणे करून मुलांना ते आल्यावर पाहता येईल आणि मुले त्यात रस घेतील. आता झाडांवरील फुले, फळे याप्रमाणे येथे शैक्षणिक साहित्य ठेवण्यात आले होते. कुठेतरी गणिताची तक्ते असायची, तर कुठे हिंदी वर्णमाला. गावातील मुलांबरोबरच त्यांच्या पालकांनाही ही पद्धत खूप आवडली.
सुभाष म्हणतात, माझ्या मेहनतीला यश आले याचा मला आनंद झाला आणि मला समजले की अशा प्रकारे मुलांना चांगले शिकवले जाऊ शकते. सुभाष इथेच थांबले नाही. एके दिवशी सुभाषला NITI आयोगाचा अहवाल आला, ज्यानुसार भारतातील मुले गणितात थोडीशी कमकुवत आहेत. त्यामुळे देशातील प्रत्येक राज्यातील मुलांचे गणित सुधारण्यासाठी अनेक उपक्रमही राबवले जात आहेत.
प्राथमिक शाळेतूनच गणित हा विषय बळकट करण्यासाठी अनेक पावले उचलली जात आहेत. अशा परिस्थितीत सुभाष यांनी आपल्या शाळेतील मुलांसाठी ‘मॅथ्स पार्क’ बनवण्याचा निर्णय घेतला आणि शाळेच्या आवारातच २० दशांश क्षेत्रात हे उद्यान बनवण्यास सुरुवात केली. या गणित उद्यानात या विषयाशी संबंधित वस्तू दगडापासून छत्र्या आणि अनेक रद्दी वापरून बनवण्यात आल्या आहेत. त्यात अशा गोष्टींचाही समावेश आहे ज्याद्वारे मुलांना गणितातील मूलभूत गोष्टी व्यावहारिकदृष्ट्या समजू शकतात.
असे मॅथ्स पार्क बनवण्याची कल्पना सुभाष यांनी गावकऱ्यांसमोर ठेवली तेव्हा लोकांनीही त्यांना साथ दिली. सुमारे दोन महिन्यांच्या मेहनतीनंतर त्यांनी शाळेतील इतर शिक्षक आणि ग्रामस्थांच्या मदतीने हे उद्यान तयार केले. मुलांना बसण्यासाठी त्यांनी त्रिकोणी आणि चतुर्भुज सिमेंटचे बाक बनवले आहेत. त्याच वेळी, एक मोठे घड्याळ देखील बनवले आहे, जेणेकरून लहान मुलांना घड्याळ सहज पाहता येईल.
येथे त्यांनी इयत्ता पहिली ते आठवीपर्यंतच्या गणिताशी संबंधित माहितीही तयार केली आहे. याशिवाय अनेक महान गणितज्ञांची माहिती देण्यासाठी त्यांनी भिंतीवर चित्रेही काढली आहेत. या पूर्णपणे मोकळ्या जागेला त्यांनी नवे रूप दिले आहे. आता परिस्थिती अशी आहे की, हे उद्यान केवळ मुलांच्या शिक्षणाचेच नव्हे तर संपूर्ण गावाचे आकर्षण ठरले आहे.
सुभाष आनंदाने सांगतात, मुलांना हे उद्यान इतकं आवडतं की उन्हाळ्याच्या सुट्टीतही मुलं इथे येऊन अभ्यास करतात. यासोबतच आजूबाजूच्या शाळांमधूनही अनेक लोक ते पाहण्यासाठी येत असतात. देशातील प्रत्येक शिक्षक सुभाषसारखा असेल तर या देशाचे भविष्य नक्कीच उज्वल असेल हे खरे.
महत्वाच्या बातम्या-
देशातील शाळांना मुलांना पृथ्वीराज चित्रपट दाखवणं सक्तीचं करावं; अक्षयने सरकारकडे केली अजब मागणी
‘हे सगळे लवंडे आहेत, फक्त ‘व’ वरती अनुस्वार आहे हे लक्षात ठेवा’, राज ठाकरेंची राऊतांची घेतली शाळा
हिजाबबंदीनंतर आता शाळांमधील मुर्तीपुजा आणि आरत्या देखील बंद व्हाव्यात असीम सरोदे
राज्यातील शाळांबाबत सरकार लवकरच घेणार हा मोठा निर्णय, १ मार्चपासून..
