चीनच्या कर्जात बुडालेला श्रीलंका गरीब झाला आहे. श्रीलंका सरकारने सोमवारी स्वत: कबूल केले की इंधन खरेदी करण्यासाठी रोख रक्कम संपली आहे आणि देशातील बहुतेक पेट्रोल पंपांचे इंधन संपले आहे.(sri-lanka-has-become-indebted-by-taking-a-loan-from-china)
परकीय चलनाच्या संकटामुळे या बेटावरील देशाच्या अर्थव्यवस्थेची स्थिती अत्यंत बिकट आहे. श्रीलंकेची सध्याची आर्थिक परिस्थिती इतकी बिकट आहे की त्याच्याकडे इंधनाच्या दोन खेपांसाठी पुरेसे अमेरिकन डॉलरही नाहीत.
श्रीलंकेचे ऊर्जा मंत्री उदय गमनापिला(Uday Gamanapila) यांनी सोमवारी सांगितले की, “इंधनाच्या दोन खेपा आज आल्या आहेत, परंतु आम्ही ते भरण्यास असमर्थ आहोत.” गेल्या आठवड्यात सरकारी रिफायनरी सिलोन पेट्रोलियम कॉर्पोरेशन (CPC) ने सांगितले की त्यांच्याकडे परदेशातून खरेदी करण्यासाठी रोख पुरवठा नाही.
सरकारने ठरवून दिलेल्या किमतींवर डिझेलच्या विक्रीमुळे CPC ला 2021 मध्ये 415 डॉलरचे नुकसान झाले आहे. गॅमनपिला म्हणाले, ‘मी जानेवारीत आणि या महिन्याच्या सुरुवातीला दोनदा डॉलरच्या संकटामुळे इंधनाच्या तुटवड्याबद्दल इशारा दिला होता.
श्रीलंका मुख्यत्वे इंधनासाठी आयातीवर अवलंबून आहे. इंधनाअभावी देशभरातील पेट्रोल पंपांवर लांबच लांब रांगा लागल्या आहेत. गमनापिला म्हणाले की, या संकटातून बाहेर पडण्याचा एकमेव मार्ग म्हणजे इंधनाच्या किरकोळ किंमती वाढवणे.
इंधन आयातीवरील सीमाशुल्क कमी करण्याचे आवाहनही मंत्र्यांनी सरकारला केले जेणेकरुन त्याचे फायदे लोकांपर्यंत पोहोचवता येतील. या महिन्याच्या सुरुवातीला, श्रीलंकेने देशाच्या ऊर्जेच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी भारतीय कंपनी इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन (IOC) कडून 40,000 टन डिझेल आणि पेट्रोल खरेदी केले.
श्रीलंकेच्या या स्थितीला विदेशी कर्ज, विशेषतः चीनकडून घेतलेले कर्जही कारणीभूत आहे. चीनचे श्रीलंकेवर 5 अब्ज डॉलर्सचे कर्ज आहे. गेल्या वर्षी, देशातील आर्थिक संकटावर मात करण्यासाठी चीनकडून आणखी 1 अब्ज डॉलरचे कर्ज घेतले.
पुढील 12 महिन्यांत देशाला देशी आणि विदेशी कर्ज फेडण्यासाठी सुमारे 7.3 अब्ज डॉलरची गरज आहे. नोव्हेंबरपर्यंत, देशातील परकीय चलनाचा साठा केवळ 1.6 अब्ज डॉलर होता. देशांतर्गत कर्जे आणि विदेशी रोखे फेडण्यासाठी सरकारला पैसे छापावे लागतात.
