बॉलिवूडचे दिग्गज अभिनेता मनोज कुमार (Manoj Kumar) यांना ‘भारत कुमार’ म्हणूनही ओळखले जाते. मनोज कुमार यांना हे नाव त्यांच्या देशभक्तीपर चित्रपटांमुळे मिळाले. मनोज कुमार यांनी वयाच्या 20 व्या वर्षी 1957 मध्ये ‘फॅशन’ चित्रपटाद्वारे बॉलिवूडमध्ये पदार्पण केले. यानंतर त्यांनी ‘कांच की गुडिया’ (1960), ‘हरियाली और रास्ता’ (1962), वो कौन थी (1964) सारखे चित्रपटही केले, परंतु शहीद (1965) या चित्रपटाने मनोज कुमार यांना लोकप्रियतेच्या शिखरावर पोहोचवले.(read an unforgettable story of manoj kumar)
आज आपण ‘शहीद’ चित्रपटाबद्दल बोलणार आहोत. प्रत्येक भारतीयाच्या मनात देशप्रेमाची भावना भरवण्याचे काम करणारा हा चित्रपट होता. 1966 सालची गोष्ट आहे. बॉलिवूड दिग्दर्शक एस. राम शर्मा यांचा ‘शहीद’ हा चित्रपट प्रदर्शित झाला होता. या चित्रपटात मनोज कुमार यांनी शहीद भगतसिंग यांची भूमिका साकारली होती. यादरम्यान मनोज कुमार यांनी देशातील आघाडीचे क्रांतिकारक भगतसिंग यांच्या आई विद्यावती यांचीही भेट घेतली. जेव्हा त्यांना चंदीगड येथील रुग्णालयात दाखल करण्यात आले होते.
मनोज कुमार यांनी एका मुलाखतीत सांगितले की, ‘आम्हाला कळले की शहीद भगतसिंग यांच्या आई विद्यावती आजारी आहेत आणि त्यांना चंदीगडमधील रुग्णालयात दाखल करण्यात आले आहे. मी फक्त कश्यप (‘शहीद’चा निर्माता) यांच्यासोबत त्यांना भेटायला गेलो होतो. यादरम्यान भगतसिंग यांचा भाऊ कुलतार सिंग याने आईला सांगितले की, मी ‘शहीद’ चित्रपटात भगतसिंग यांची भूमिका साकारली होती. मग त्याच्या आईने माझ्याकडे पाहिले, जणू मी तिच्या मुलाच्या भूमिकेसाठी योग्य आहे की नाही हे तपासत आहे. यानंतर त्या हळूच म्हणाल्या, ‘हो, तू भगतसारखा दिसतोस’. हे ऐकून माझ्या मनात वेगळेच भाव निर्माण झाले.
मनोज कुमार यांनी मुलाखतीत पुढे सांगितले की, ‘या भेटीदरम्यान, डॉक्टरांच्या विनंतीनंतरही, भगतसिंग यांची आई औषध घेत नव्हती. जेव्हा मी त्यांना औषध घेण्याची विनंती केली. तर त्या हसून म्हणाल्या, बरं, तू म्हणतोयस तर मी घेते. या दरम्यान आम्ही क्रांतिकारक बटुकेश्वर दत्त जी यांना भेटलो, ज्यांनी भगतसिंग यांच्यासोबत विधानसभेत बॉम्ब फेकले. यानंतरही मी त्यांना अनेकदा भेटत राहिलो.
‘शहीद’ चित्रपटात मनोज कुमार यांनी भगतसिंग यांची भूमिका साकारली होती. प्रेम चोप्रा यांनी सुखदेव आणि अनंत पुरुषोत्तम मराठे यांनी राजगुरूची भूमिका साकारली होती. त्याचवेळी अभिनेत्री कामिनी कौशलने भगतसिंग यांच्या आई विद्यावतीची भूमिका साकारली होती, तर मनमोहनने चंद्रशेखर आझाद यांची भूमिका साकारली होती.
आम्ही तुम्हाला सांगू इच्छितो की ‘शहीद’ हा पहिला भारतीय चित्रपट होता, ज्याने 3 राष्ट्रीय पुरस्कार जिंकले होते. मनोज कुमार यांनी मुख्यतः देशभक्तीपर चित्रपटांमध्ये काम केले. याशिवाय त्यांनी निर्माता-दिग्दर्शक म्हणून अनेक देशभक्तीपर चित्रपट बनवले. माजी पंतप्रधान लाल बहादूर शास्त्री यांच्या सांगण्यावरून मनोज कुमार यांनी ‘उपकार’ हा चित्रपट बनवला, जो शास्त्रींच्या ‘जय जवान, जय किसान’ या घोषणेवर आधारित होता.
याशिवाय मनोज कुमार यांनी ‘हिमालय की गोद में’, ‘गुमनाम’, ‘पत्थर के सनम’, ‘उपकार’, ‘पूरब और पश्चिम’, ‘रोटी कपड़ा और मकान’, ‘क्रांति’, ‘नील कमल’ ‘हिमालय की गोद में’, ‘दो बदन’, ‘दस नंबरी’ आणि ‘संन्यासी’ असे अनेक उत्तम चित्रपट केले. मनोज कुमार यांना ‘उपकार’ चित्रपटासाठी ‘राष्ट्रीय पुरस्कार’ही मिळाला होता.
महत्वाच्या बातम्या-
भगतसिंग यांचा जन्म पाकिस्तानात झाला, मग खटकर कलान त्यांचे मूळ गाव कसे झाले?
भगतसिंग, राजगुरू आणि सुखदेव यांना शहीदाचा दर्जा देण्यावर उपस्थित झाले प्रश्न, लोकसभेत सरकार म्हणाले..
१०० कोटी वसुली प्रकरणाचा तपास पूर्ण, अनिल देशमुखांवरील आरोपांमध्ये तथ्य नाही; निर्दोष सुटका होणार
“काश्मीरमध्ये कलम ३७० हटवल्यानंतर काश्मीरमधील घुसखोरी आणि हल्ले कमी झाले”
