चीन (China) आणि व्हिएतनाम (Vietnam) हे स्मार्टफोन उत्पादनाचे केंद्र मानले जातात परंतु ही परिस्थिती आता बदलणार आहे. याचे कारण म्हणजे भारताने स्मार्टफोनच्या (Smartphone) निर्यातीत मोठी झेप घेतली आहे. या आर्थिक वर्षात देशातून स्मार्टफोनची निर्यात (Smartphone export) 83 टक्क्यांच्या प्रचंड वाढीसह पाच अब्ज डॉलरच्या पुढे जाणार आहे.(Now people will use mobiles made by India)
गेल्या वर्षी देशातून 23000 कोटी रुपयांचे स्मार्टफोन निर्यात झाले होते. यावर्षी हा आकडा 42,000 कोटी रुपये किंवा 5.6 अरब डॉलरपर्यंत पोहोचण्याचा अंदाज आहे. याचे श्रेय सरकारच्या प्रोडक्शन लिंक्ड इन्सेंटिव्ह (PLI) योजनेला दिले जात आहे. भारतात बनवलेले स्मार्टफोन जगातील अनेक विकसित देशांमध्ये निर्यात होत आहेत.
अमेरिकेची दिग्गज टेक कंपनी ॲपल (Apple) आणि दक्षिण कोरियाची सॅमसंग यांना या योजनेचा सर्वाधिक फायदा झाला आहे. यासोबतच चीन आणि व्हिएतनामच्या बरोबरीने भारत हे स्मार्टफोन निर्मितीचे प्रमुख केंद्र म्हणून जगात उदयास आले आहे. चार वर्षांपूर्वी म्हणजेच 2017-18 मध्ये देशातून स्मार्टफोनची निर्यात फक्त 1,300 कोटी रुपये होती. 2018-19 मध्ये ते 11,200 कोटी रुपयांपर्यंत वाढले आणि नंतर 2019-2020 मध्ये ते 27,200 कोटी रुपयांवर गेले.
कोविड-19 महामारीमुळे उत्पादन आणि पुरवठा संबंधित अडचणींमुळे देशातून स्मार्टफोन निर्यातीवर परिणाम झाला. 2020-21 या आर्थिक वर्षात ते 23,000 कोटी रुपये होते. विस्तृत इलेक्ट्रॉनिक बाजारपेठ सध्या अनेक अडचणींशी जूळत आहे. यामध्ये सेमीकंडक्टर चिपची कमतरता सतावत आहे. यासोबतच लॉकडाऊन आणि इतर अनेक निर्बंधांमुळे बाजारावरही परिणाम झाला आहे. अशा परिस्थितीत भारतातून स्मार्टफोनच्या निर्यातीत झालेली भरभराट हे उदाहरण म्हणून पाहिले जात आहे.
स्मार्टफोनचे अनेक महत्त्वाचे भाग चीनमधून पुरवले जातात पण भारत आणि चीनमधील संबंध अलीकडच्या काळात चांगले राहिलेले नाहीत. यामुळेच चीनकडून अनेक भागांचा पुरवठा बंद किंवा अतिशय संथ आहे. इंडियन सेल्युलर अँड इलेक्ट्रॉनिक्स असोसिएशन (ICEA) या उद्योग संघटनेचे अध्यक्ष पंकज महिंद्रा म्हणाले की, कोरोनाच्या तीन लाटा, कर्मचारी संख्या कमी, लॉकडाऊन आणि पुरवठा साखळीत घट असूनही स्मार्टफोन निर्यातीत मोठी वाढ होत आहे.
ICEA ने सांगितले की, पूर्वी भारत दक्षिण आशिया, आफ्रिका आणि मध्य पूर्व आणि पूर्व युरोपमध्ये स्मार्टफोन निर्यात करत असे परंतु आता भारतातील स्मार्टफोन जगातील अनेक विकसित देशांमध्ये पाठवले जात आहेत. महिंद्रा म्हणाले की, कंपन्या आता युरोप आणि आशियातील सर्वात स्पर्धात्मक आणि प्रगत बाजारपेठांना लक्ष्य करत आहेत. या बाजारपेठांमध्ये उच्च दर्जाची मागणी आहे आणि भारतातील उत्पादन युनिट ही मागणी पूर्ण करत आहेत.
भारतातून निर्यात होणाऱ्या स्मार्टफोनमध्ये ॲपल आणि सॅमसंगचा वाटा सर्वाधिक आहे. ॲपलची निर्यात 12,000 कोटी रुपयांपर्यंत वाढण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे. त्यापैकी, iPhone SE, iPhone 11 आणि iPhone 12 सारख्या मॉडेल्सचा मोठा वाटा आहे. त्याचप्रमाणे सॅमसंगची निर्यातही 20,000 कोटी रुपयांपर्यंत वाढण्याची शक्यता आहे.
महत्वाच्या बातम्या-
सलमान खानचा आणखी एक कांड उघड, कोर्टाच्या आदेशानंतर भाईजानच्या अडचणी वाढल्या
भारताची साथ सोडणं पडलं महागात, चीनच्या सापळ्यात अडकून श्रीलंकेची झाली वाईट अवस्था
इतक्या वर्षांनंतर मुमताजने धर्मेंद्रला दिलं अनोखं सरप्राईज, धर्मेंद्रही झाले खुश, पत्नीने केलं जंगी स्वागत
रिलीजपुर्वीच नोट छापणारी मशीन बनला राजामौली यांचा RRR चित्रपट; तब्बल इतक्या कोटींची केली कमाई
