रशियाने युक्रेनवर लष्करी कारवाईचे आदेश दिले आहेत. या आदेशानंतर युक्रेनच्या परराष्ट्रमंत्र्यांनी म्हटले आहे की, रशियाने आमच्या देशावर पूर्णपणे हल्ला केला आहे. जर जग रशियाला रोखू शकत असेल तर थांबवा. दुसरीकडे, युक्रेनच्या राष्ट्राध्यक्षांनी भावनिक आवाहन केले आहे. त्यांनी रशियाच्या लोकांना विचारले, तुम्हाला युद्ध हवे आहे का?(India will have to bear the brunt of the Ukraine and Russian attacks)
रशियाला लष्करी कारवाईचे आदेश दिल्यानंतर पुतिन यांनी पूर्वनियोजित युद्धाचा मार्ग निवडला असल्याचे अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष जो बिडेन यांनी म्हटले आहे. युद्धात होणाऱ्या मृत्यूला रशिया जबाबदार असेल, असे पुतीन म्हणाले. रशिया आणि युक्रेनने या समस्येवर शांततापूर्ण तोडगा काढावा, असे भारताने सुरक्षा परिषदेला सांगितले. अशा परिस्थितीत या युद्धाचा भारतावर काय परिणाम होईल?
रशिया आणि युक्रेनमधील संघर्षाचा परिणाम कच्च्या तेलाच्या किमतीवरही दिसून येत आहे. युरोपमधील नैसर्गिक वायू उत्पादनापैकी एक तृतीयांश उत्पादन रशिया करते. जागतिक तेल उत्पादनात रशियाचा वाटा 10 टक्के आहे. दोन्ही देशांमधील युद्धादरम्यान, आंतरराष्ट्रीय स्तरावर कच्च्या तेलाची किंमत 2014 नंतर प्रथमच प्रति बॅरल 100 डॉलरच्या पुढे गेली आहे.
ब्रेंटची किंमत 100.04 डॉलर प्रति बॅरल तर WTI 95.54 डॉलर प्रति बॅरलवर पोहोचली. रशियाकडून तेल किंवा वायूच्या पुरवठ्यावर होणारा परिणाम हा भारतासाठी थेट फारसा चिंतेचा विषय नाही. असे असूनही, कच्च्या तेलाच्या वाढत्या आंतरराष्ट्रीय किमतीमुळे त्याच्या अडचणी नक्कीच वाढू शकतात. कारण भारत आपल्या गरजांसाठी तेल आयातीवर अधिक अवलंबून आहे.
भारतातील युक्रेन दूतावासाच्या वेबसाइटवर दिलेल्या माहितीनुसार, 2020 मध्ये दोन्ही देशांमधील व्यापार 2.69 बिलियन डॉलर होता. यामध्ये युक्रेनने भारताला 1.97 बिलियन डॉलरची निर्यात केली. त्याच वेळी भारताने युक्रेनला 721.54 मिलियन डॉलरची निर्यात केली. युद्ध झाल्यास भारताचा युक्रेनसोबतचा व्यापार धोक्यात येईल. एका अंदाजानुसार, भारताने 2020 मध्ये युक्रेनकडून 1.45 बिलियन डॉलर किमतीचे खाद्यतेल खरेदी केले होते. याशिवाय भारत युक्रेनकडून खते, अणुभट्ट्या आणि बॉयलर खरेदी करतो.
रशियानंतर युक्रेन हा भारताला अणुभट्ट्या आणि बॉयलरचा दुसरा सर्वात मोठा पुरवठा करणारा देश आहे. पुरवठा खंडित झाल्यामुळे भारताचा अणुऊर्जा कार्यक्रम मंदावला जाऊ शकतो. 2014 मध्ये क्रिमियावरून रशिया आणि युक्रेनमधील तणाव वाढण्यापूर्वी भारत आणि युक्रेनची किंमत 3 अब्ज डॉलर्सपेक्षा जास्त होती. कालांतराने त्यात सुधारणा झाली असली तरी अजूनही ती जुन्या पातळीवर पोहोचलेली नाही. युद्ध झाल्यास ते पुन्हा अडचणीत येऊ शकते.
रशिया आणि युक्रेनमधील लष्करी युद्धाचा परिणाम भारतीय शेअर बाजारावर दिसून येत आहे. आज सकाळपासून आशियाई बाजारात मोठी घसरण पाहायला मिळत आहे. गुरुवारी बीएसई सेन्सेक्स 1814 अंकांच्या घसरणीसह उघडला. सुरुवातीच्या व्यवहारात तो 55,375 अंकांवर खाली आला. सकाळी 9.30 वाजता तो 1399.62 अंकांनी किंवा 2.45% घसरला. NSE चा निफ्टी देखील 367.35 अंकांनी किंवा 2.15% ने घसरला.
रशिया आणि युक्रेन यांच्यातील लष्करी कारवाईचा परिणाम चीनसोबतच्या एलएसीवरही दिसू शकतो. चीनसोबत सुरू असलेल्या संघर्षादरम्यान, या निमित्ताने चीन येथे आक्रमक वृत्ती दाखवू शकतो, असे आंतरराष्ट्रीय संबंध तज्ज्ञांचे मत आहे. अमेरिकेचे संपूर्ण लक्ष आता रशियावर राहणार असल्याने चीनला येथे संधी मिळू शकते. अशा परिस्थितीत ऑलिम्पिकनंतर चीन LAC वर काही आक्रमक कारवाई करेल अशी शक्यता आहे.
युक्रेनवरील हल्ल्याबाबत चीन स्पष्टपणे रशियासोबत आहे. अशा परिस्थितीत युद्ध झाल्यास रशिया आणि चीन जवळ येतील. इन्स्टिट्यूट फॉर डिफेन्स स्टडीज अँड अॅनालिसिस (IDSA) च्या असोसिएट फेलो स्वस्ति राव म्हणतात की, जेव्हा जेव्हा अशी आंतरराष्ट्रीय घटना घडते तेव्हा अमेरिका यात कमकुवत असल्याचे सिद्ध होते, तर चीन मजबूत होतो. भारतासाठी ही कठीण परिस्थिती आहे.
युक्रेनच्या विविध भागात 20 हजारांहून अधिक भारतीय लोक आणि विद्यार्थी राहत आहेत. देशातील अनेक विद्यार्थी वैद्यकशास्त्राचा अभ्यास करण्यासाठी युक्रेनमध्ये जातात. युद्धाच्या प्रसंगी या लोकांची सुरक्षा हा महत्त्वाचा मुद्दा आहे. भारताने 22 फेब्रुवारी रोजीच आपल्या नागरिकांना आणि विद्यार्थ्यांना युक्रेनला सोडण्यास सांगितले होते. तिथून तेथील नागरिकांना सुरक्षितपणे बाहेर काढण्यासाठी भारत सरकारकडून प्रयत्न सुरू आहेत. एअर इंडियाचे विमान युक्रेनमधून काही भारतीयांना घेऊन येत आहे.
महत्वाच्या बातम्या-
शशी कपूर यांचा जुना व्हिडीओ होतोय व्हायरल, पत्नीबद्दल म्हणाले असं काही की भावनिक झाले लोक
वारं पठ्ठ्या! मार्कशीटमधील एका गुणासाठी बोर्डाला खेचलं हायकोर्टात, तीन वर्षांनी आला हा निकाल
पावनखिंडचा बॉक्स ऑफिसवर धुमाकूळ, ७ दिवसांत तब्बल एवढे कोटी कमवत पाडला नोटांचा पाऊस
गुन्हा दाखल झाल्यावर वानखेडेंचा अनोखा युक्तिवाद; म्हणाले, मी अल्पवयीन होतो, आईने सही करायला सांगितली होती
