China, Government of India, Mobile, Smartphone/ गेल्या दशकात चिनी लोकांनी हातात मोबाईल धरून भारतातून खूप कमाई केली आहे. त्यांच्या मोबाईल कंपन्यांनी कर चुकवला आहे. भारताच्या नियमांचे उल्लंघन करण्यात आले आहे. हे सर्व आता सहनशक्तीच्या बाहेर आहे. कदाचित त्यामुळेच या विभागात अष्टपैलू कामगिरी करण्याची योजना सरकारने आखली आहे.
भारतातील स्मार्टफोनची बाजारपेठ अनेक अब्ज डॉलर्सची आहे. या बाजारपेठेत चिनी कंपन्यांचे वर्चस्व आहे. हे वर्चस्व प्रदीर्घ काळापासून आहे. सरकारने अशी अनेक पावले उचलली आहेत आणि उचलण्याची तयारी करत आहे ज्यामुळे चीनला धक्का बसू शकतो. स्वस्त स्मार्टफोन बाजारात आणून सरकार चीनची बोलती बंद करणार आहे.
नुकत्याच आलेल्या अहवालानुसार, बजेट स्मार्टफोन क्षेत्रातील चीनचे वर्चस्व संपवण्यासाठी सरकार चीनी कंपन्यांवर निर्बंध लादण्याची तयारी करत असल्याचे सांगण्यात आले. यापूर्वी अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी सांगितले होते की, सरकार स्मार्टफोन बनवणाऱ्या अनेक कंपन्यांची चौकशी करत आहे. Xiaomi, Oppo आणि Vivo भारतीय एजन्सींच्या स्कॅनरखाली आहेत. अलीकडेच, अंमलबजावणी संचालनालयाने (ईडी) विवोच्या कार्यालयांवर छापे टाकले. यातील एका कार्यालयात 2 किलोपेक्षा जास्त सोने सापडले आहे. यावरून असे दिसून येते की चीनच्या मोबाईल फोनवरील निर्बंधासाठी पुढचा रस्ता सोपा असणार नाही.
अहवालामध्ये मोठा दावा करण्यात आला होता की सरकारला 12,000 रुपयांच्या खाली स्मार्टफोन मार्केटमध्ये देशांतर्गत ब्रँडचा प्रचार करायचा होता. या अंतर्गत या विभागातील चिनी कंपन्यांना मोबाईल फोन विकण्यावर बंदी घातली जाऊ शकते. सरकारने खरोखरच हे पाऊल अंमलात आणले तर ते मायक्रोमॅक्स, लावा, कार्बन आणि इतर देशांतर्गत ब्रँडला चालना देईल.
स्मार्टफोन बनवणाऱ्या चिनी कंपन्यांसाठी हा निर्णय मोठा झटका ठरेल, असे या अहवालात म्हटले होते. यामुळे त्यांना जगातील दुसऱ्या क्रमांकाच्या सर्वात मोठ्या मोबाईल मार्केटच्या लो-एंड सेगमेंटमधून वगळले जाईल. Xiaomi आणि Realme सारख्या चिनी कंपन्यांचा या सेगमेंटमध्ये 50 टक्क्यांहून अधिक मार्केट शेअर आहे.
चिनी कंपन्या भारतात किती प्रमाणात घुसल्या आहेत हे चित्र कदाचित स्पष्ट होईल. 2022 च्या पहिल्या तिमाहीत (जानेवारी-मार्च) Xiaomi ही भारतातील मोबाईल फोन बाजारपेठेतील सर्वात मोठी खेळाडू होती. ब्रँडने 24 टक्के वाढ नोंदवली आहे. या काळात भारतात 3 कोटी 80 लाखांहून अधिक स्मार्टफोन आयात करण्यात आले. भारतातील विक्रीच्या बाबतीत Xiaomi ने टॉप 5 ब्रँड्समध्ये सर्वात वेगवान वाढ केली आहे. भारतीय मोबाइल बाजारात ते तिसऱ्या क्रमांकावर आहे.
ज्या चिनी कंपन्या इथे प्रचंड कमाई करत आहेत, त्या करचुकवेगिरी करत आहेत. अलीकडेच अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी संसदेत याचा उल्लेख केला. याप्रकरणी सरकारने तीन चिनी मोबाईल फोन कंपन्यांना नोटीस पाठवल्याचे त्यांनी सांगितले होते. या कंपन्यांमध्ये Oppo, Vivo India आणि Xiaomi यांचा समावेश आहे. एका अंदाजानुसार, करचुकवेगिरीची रक्कम सुमारे 2,981 कोटी रुपये आहे.
यापूर्वी ईडीने विवो आणि त्याच्याशी संबंधित अनेक कंपन्यांच्या कार्यालयांवर छापे टाकले होते. या छाप्यात त्यांच्याकडून 465 कोटी रुपये जप्त करण्यात आले होते. याशिवाय 2 किलो सोनेही जप्त करण्यात आले आहे. हे संपूर्ण प्रकरण मनी लाँड्रिंगशी संबंधित आहे. या कंपन्यांनी विवो इंडियाला मोठी रक्कम हस्तांतरित केली. भारतात मोबाईलच्या विक्रीतून मिळालेल्या 1,25,185 कोटी रुपयांपैकी 62,476 कोटी देशाबाहेर चीनला पाठवण्यात आले. कर भरू नये म्हणून पाठवलेली रक्कम तोटा दाखवण्यात आली.
चिनी कंपन्यांच्या नौटंकीला सरकार कंटाळले आहे. याशिवाय ‘मेक इन इंडिया’ अंतर्गत भारतात उत्पादनाला प्रोत्साहन द्यायचे आहे. भारत ज्या प्रकारची भूमिका घेत आहे, त्यावरून ते क्रॉस करण्याच्या मनस्थितीत असल्याचे स्पष्ट होते. त्यांना चीनवर खोलवर दुखापत करायची आहे. चीनला ही दुखापत हळूहळू दिली जाईल. सरकारची ही पावले आत्मनिर्भर भारतासाठी विचारपूर्वक आखलेल्या धोरणाचा भाग आहेत.
महत्वाच्या बातम्या-
INS Vikrant: चीनला उत्तर देण्यासाठी भारताने समुद्रात उतरवले INS विक्रांत, केला एवढ्या कोटींचा खर्च
भारत-चीन सीमेजवळ १९ कामगार गेले वाहून? ईदच्या दिवशी सुट्टी न मिळाल्याने गेले होते पळून
राहूल गांधींचा नाईट क्लबमध्ये ड्रिंक्स घेतानाचा व्हिडीओ व्हायरल; भाजप नेते म्हणतात ते चीनच्या एजंटांसोबत…
चंद्रावरच्या अब्जावधी डॉलर्सच्या खजिन्यासाठी अमेरिका चीनमध्ये चढाओढ अशी आखली योजना
