ललित कुमार मोदींना (Lalit Modi) आज भलेही पळकुटे म्हटले जात असेल, पण एक काळ असा होता जेव्हा भारतीय क्रिकेटमध्ये त्यांचा बोलबाला होता. त्यांनी या खेळाला देशातील अभूतपूर्व व्यावसायिक उंचीवर नेले. इंडियन प्रीमियर लीग ही त्याचीच बुद्धी मानली जाते. ललित मोदी हा स्वतः एक कायदा होता. ही वादग्रस्त व्यक्तिरेखा त्याच्या कार्यशैलीसाठी ओळखले जात होते, जे लोकांना अनेकदा चुकीच वाटत असे. असे असतानाही ते थांबवण्याचे धाडस कोणाचेच नव्हते.
आज तो प्रसिद्ध बॉलिवूड अभिनेत्री सुष्मिता सेनला डेट करण्यासाठी चर्चेत आहे. दिल्लीतील एका प्रभावशाली बिझनेस क्लास कुटुंबात जन्मलेले ललित कुमार मोदी कधीच हुशार विद्यार्थी नव्हते, तर खरोखरच हुशार व्यापारी होते. ललित यांचा जन्म २९ नोव्हेंबर १९६३ रोजी कृष्ण कुमार मोदी यांच्या घरी झाला. त्यांचे आजोबा राज बहादूर गुजरमल मोदी हे गाझियाबादजवळील मोदीनगर या शहराचे संस्थापक होते आणि त्यांनी मोदी एंटरप्रायझेस सुरू केली. केके एंटरप्रायझेसचे कोट्यवधींचे साम्राज्य होते.
ललित मोदींनी शिमल्यातील बिशप कॉटन स्कूल आणि नैनितालच्या बोर्डिंग स्कूलमध्ये सुरुवातीचे शिक्षण घेतले. मात्र, त्यांना अभ्यासाची कधीच आवड नव्हती. ते खूप कमकुवत विद्यार्थी होते आणि अनेकदा शाळेतून पळून जात असे. उच्च शिक्षण घेण्याचा आग्रह धरल्यानंतर त्यांनी अमेरिकेतील डरहम येथील ड्यूक विद्यापीठात प्रवेश घेतला.
१९८५ मध्ये त्यांना विद्यापीठात ड्रग्ज विकल्याबद्दल अटक करण्यात आली तेव्हा वादांशी त्यांचा पहिला संबंध आला. नंतर त्यांना प्राणघातक शस्त्राने हल्ला केल्याप्रकरणी ताब्यातही घेण्यात आले. त्याच वर्षी ललित मोदी आणि आणखी एका विद्यार्थ्यावर अपहरणाचा आरोप होता. मात्र, त्यांची दोन वर्षांची तुरुंगवासाची शिक्षा स्थगित करण्यात आली. पुढच्या वर्षी ड्यूक विद्यापीठातून पदवी घेतल्यानंतर, मोदींनी पुन्हा न्यायालयात धाव घेतली आणि आरोग्याच्या कारणास्तव भारतात प्रवास करण्याची परवानगी मागितली.
न्यायालयाने त्यांना १९९० पर्यंत २०० तास सामुदायिक सेवा करण्याचे आदेश दिले आणि नंतर त्याला घरी परतण्याची परवानगी दिली. अमेरिकेतून निसटून भारतात परतल्यानंतर ते वडील केके मोदी यांच्या व्यवसायात गुंतले. मात्र, ललितला वडिलांचा कोणताही प्रकल्प आवडला नाही आणि लवकरच, ते आपल्या मार्गाने गेले. १९९२ पर्यंत, मोदी भारतातील सर्वात मोठ्या तंबाखू कंपन्यांपैकी एक असलेल्या गॉडफ्रे फिलिप्स इंडियाचे कार्यकारी संचालक होते, परंतु क्रीडा आणि मनोरंजन जग त्यांना आकर्षित करत राहिले.
१९९१ च्या सुमारास, त्यांनी आपल्या आईची मैत्रिण मीनलशी लग्न केले, जिला तो यूएसमध्ये शिकत असताना भेटला होता. मीनल त्यांच्यापेक्षा नऊ वर्षांनी मोठी होती आणि नायजेरियन पुरुषापासून घटस्फोट घेतला होता. ललित मोदी हिमाचल प्रदेश क्रिकेट असोसिएशनमध्ये १९९९ मध्ये सामील झाले जेव्हा त्यांनी क्रिकेट स्टेडियम बांधण्याचे वचन दिले ज्याचा वापर भारतीय संघ उन्हाळ्यात क्रिकेट खेळण्यासाठी करेल. लवकरच त्यांनी आपले वचन पूर्ण केले.
हिमाचल प्रदेशचे तत्कालीन मुख्यमंत्री धुमल यांनी स्वतःच्या मुलाला राज्याच्या क्रिकेट संघटनेचे अध्यक्ष बनवले. १९९९६ मध्ये, त्यांनी बीसीसीआयला मर्यादित षटकांच्या क्रिकेट लीगची ऑफर दिली, परंतु बीसीसीआयचे अध्यक्ष जगमोहन दालमिया यांनी ती नाकारली. ललित मोदींचे बीसीसीआयमध्ये प्रवेश करण्याचे अनेक प्रयत्न २००४ मध्ये फळाला आले.
मोदींना राजस्थान क्रिकेट असोसिएशनचे अध्यक्ष बनवण्यासाठी तत्कालीन मुख्यमंत्री वसुंधरा राजे यांनी अनेक नियम बदलल्याचे बोलले जाते. RCA च्या निवडणुका ४० वर्षात प्रथमच झाल्या. ललित मोदींचा विजय अनेकांच्या पचनी पडला नाही. २००५ मध्ये बीसीसीआयच्या निवडणुकीत शरद पवार आणि जगमोहन दालमिया यांच्यातील सत्तासंघर्षात मोदी दिसले. जगमोहन दालमिया यांची बीसीसीआय अध्यक्षपदावरून उचलबांगडी करताना ते शरद पवार यांच्या बाजूने होते. या निष्ठेचे फळ मोदींना मिळाले, पवारांनी त्यांना उपाध्यक्ष केले. त्यानंतर ते बीसीसीआयचे सर्वात तरुण उपाध्यक्ष झाले.
दोन वर्षांनंतर, भारताने नवोदित संघासह T२० विश्वचषक जिंकला. आयपीएल सुरू करण्याची हीच योग्य वेळ असल्याचे मोदींना बीसीसीआयला पटवून देण्याची गरज होती. २००८ मध्ये, मोदींनी बॉलीवूड, क्रिकेट आणि त्यांच्या आंतरराष्ट्रीय व्यावसायिक टायकून मित्रांच्या मदतीने इंडियन प्रीमियर लीग (IPL) तयार केली. इथून सगळे बदलले आणि मोदी सुपर पॉवर लीगपर्यंत पोहोचले. मोदींनी अब्जावधी डॉलर्स कमवून भारतीय क्रिकेट घडवले.
पहिल्या दोन सीझनच्या अभूतपूर्व यशानंतर ललित मोदी सातव्या आसमानावर पोहोचले होते. मोदी आणि बीसीसीआयमधील संबंध हळूहळू बिघडत गेले. तिसऱ्या सत्राच्या समाप्तीवेळी, त्याने लीग पारदर्शक आणि स्वच्छ असल्याचे सांगितले. पण वातावरण बिघडू लागले होते. ही लीग मनी लाँड्रिंग आणि बेकायदेशीर सट्टेबाजीचे आश्रयस्थान बनल्याचा दावा विरोधकांनी केला.
आंदोलकांनी मोदी आणि शरद पवार यांच्या पुतळ्याचे दहन केले. ललित मोदींवर आयपीएल बोलीमध्ये कमिशन खाल्ल्याचा आरोप होता. त्याच्यावर दोन्ही संघांमध्ये स्यूडो स्टेक असल्याचा आरोपही करण्यात आला होता. सोनीला आयपीएल प्रसारण हक्क विकण्यासाठी पैसे घेतल्याचे गंभीर आरोपही झाले होते. अटकेची टांगती तलवार पाहून त्यांनी भारत सोडून ब्रिटनमध्ये आश्रय घेतला. तेव्हापासून ते तिथेच राहतात.
