भगवानी देवी डागर सध्या सोशल मीडियावर ‘क्वीन ऑफ अॅथलेटिक्स’ आणि ‘क्वीन ऑफ स्पोर्ट्स’ या नावाने प्रसिद्ध होत आहेत. दिल्लीतील माणिकपूर गावातील रहिवासी असलेल्या ९४ वर्षीय भगवान देवी यांनी फिनलंडमधील टेम्पेरे येथे झालेल्या वर्ल्ड मास्टर्स अॅथलेटिक्स चॅम्पियनशिप २०२२ मध्ये भारतासाठी एक सुवर्ण आणि दोन कांस्यपदके जिंकली आहेत. त्यांनी १०० मीटर शर्यतीत सुवर्णपदक आणि डिस्कस थ्रो आणि शॉटपुटमध्ये प्रत्येकी एक कांस्यपदक जिंकून जगभरात भारताचे नाव उंचावले आहे.(Bhagwani Devi, Athletics Championship, Discus Throw, Gold Medal)
फिनलंड येथे झालेल्या स्पर्धेत भाग घेण्यासाठी भगवानी देवी त्यांचा नातू विकास डागर यांच्यासह आल्या होत्या. मंगळवार, १२ जुलै रोजी इंदिरा गांधी विमानतळावर रिसेप्शनदरम्यान त्या झुलताना दिसल्या. त्याचा हा व्हिडिओ सोशल मीडियावर चांगलाच व्हायरल होत आहे आणि लोक त्याच्या शौर्याचे आणि जिद्दीचे चाहते झाले आहेत.
मीडियाशी बोलताना भगवानी देवी म्हणाल्या की, माझ्या स्वागतासाठी एवढ्या लोकांची जमवाजमव झाल्याचे पाहून मला खूप आनंद झाला आणि मी उत्साहाने नाचू लागले. फिनलंड येथे झालेल्या स्पर्धेत तीन पदके जिंकण्याबरोबरच ९०-९४ वयोगटातील १०० मीटर शर्यतीतही भगवानी देवीने राष्ट्रीय विक्रमाची नोंद केली आहे. १०० मीटरची शर्यत अवघ्या २४.74 सेकंदात पूर्ण करून त्यांनी हा विक्रम केला आहे.
आम्ही तुम्हाला सांगू इच्छितो की, त्यांचा नातू विकास डागर स्वतः पॅरा अॅथलीट आहे. त्याने आपल्या कारकिर्दीत आतापर्यंत २४ आंतरराष्ट्रीय आणि १६ राष्ट्रीय पदके जिंकली आहेत. ही सर्व पदके त्याने ‘१०० मीटर शर्यत’ आणि ‘लांब उडी’मध्ये मिळवली आहेत. त्याने २०१४, २०१८ आशियाई खेळांमध्ये भारताचे प्रतिनिधित्व केले आणि २०२३ च्या आशियाई क्रीडा स्पर्धेतही तो भाग घेणार आहे.
यासोबतच २०१६ मध्ये दिल्ली सरकारनेही त्यांना ‘राजीव गांधी खेल पुरस्कार’ देऊन सन्मानित केले होते. विकास डागर सांगतात की, आजीला लहानपणापासूनच खेळाची आवड होती. ती तिच्या गावातल्या मैत्रिणींसोबत गोळा फेक (शॉटपुट) खेळायची. ती लहानपणापासूनच कबड्डी खेळण्यात तरबेज होती.
त्यांच्या पतीचे निधन झाले तेव्हा भगवान देवी केवळ २७ वर्षांच्या होत्या. पतीच्या अकाली निधनाने त्यांना मोठा धक्का बसला. त्यानंतर चार वर्षांनी त्यांनी आपली मुलगीही गमावली. मुलगी गेल्यानंतर त्याच्यावर आभाळच कोसळल्यासारखं वाटलं. त्यांच्या आयुष्यात निराशेचे ढग दाटून आले होते. पण आपल्या मुलासाठी त्यांना हिंमत एकवटून जीवनातील अडचणींचा सामना करावा लागला. त्यांनी आपले सर्व लक्ष आपल्या मुलाच्या संगोपनावर केंद्रित करण्याचे ठरवले. जीवनाच्या या संघर्षात त्यांचे खेळाचे स्वप्न मागे राहिले.
विकास सांगतो की, भगवान देवीचा खेळाचा हा नवा प्रवास गेल्या वर्षी त्याने त्यांच्या हातात शॉटपुट दिल्यापासून सुरू झाला. त्यावेळी त्याच्या आजीने तिचा आनंद व्यक्त केला नाही, पण दुसऱ्या दिवशी विचारल्यावर तिने ती टाकू शकते असे सांगितले. खरे तर विकास जेव्हा जेव्हा त्यांना पदक आणून देत असे तेव्हा त्याच्या आजीचे डोळे आनंदाने चमकत असत आणि ती तासन्तास त्याच्या पदकांकडे टक लावून बसायची.
भगवानी देवीच्या नातवाला आपल्या आजीची खेळातील आवड लक्षात आली आणि यातूनच त्याने आजीला प्रशिक्षण देण्याचा निर्णय घेतला. या वयात हार्डकोअर प्रोफेशनल ट्रेनिंग देणं शक्य नसल्याचं ते सांगतात म्हणूनच ते स्वतः त्यांना शिकवायचे. त्याने हळूहळू वॉर्म-अपसह प्रशिक्षण सुरू केले आणि आता शरीर चपळ ठेवण्यासाठी त्यांना दररोज सकाळी धावण्यासाठी घेऊन जातो. त्यांना शिकण्याची इतकी तीव्र इच्छा आणि उत्कट इच्छा होती की त्यांना जास्त प्रशिक्षण देण्याची गरज कधीच भासली नाही.
विकासने भगवानी देवी यांना फक्त तांत्रिक प्रशिक्षण दिले आहे, त्यांच्या म्हणण्यानुसार, त्यांना इतके शारीरिक प्रशिक्षण कधीच आवश्यक नव्हते. शॉटपुट फेकण्यासाठी तंत्र आणि शक्ती आवश्यक आहे. या वयात ती शॉटपुटचे वजन हाताळू शकते की नाही हे तिच्या हातातील सामर्थ्य मी प्रथम पाहिले. जेव्हा तिने फेकायला सुरुवात केली तेव्हा तिला तंत्र माहित नव्हते, मी तिला फक्त तंत्र शिकवले. जेव्हा तो त्याच्या पहिल्या राज्यस्तरीय स्पर्धेत सहभागी झाला तेव्हा त्याला अनेक नियम शिकवले गेले. कारण आंतरराष्ट्रीय स्पर्धांमध्ये नियम न पाळणे अपात्र ठरते.
तिने आपल्या पहिल्याच स्पर्धेत आश्चर्यकारक कामगिरी केली होती. एप्रिल २०२२ मध्ये दिल्लीच्या जवाहरलाल नेहरू स्टेडियमवर झालेल्या दिल्ली राज्य स्पर्धेत तिने १०० मीटर शर्यत, शॉट पुट आणि डिस्कस थ्रोमध्ये ३ सुवर्णपदके जिंकली. त्यानंतर २६ एप्रिल ते २ मे या कालावधीत चेन्नई येथे झालेल्या राष्ट्रीय स्पर्धेत भाग घेतला आणि तेथेही आपले कौशल्य दाखवून तीन सुवर्णपदके जिंकली. यानंतर आता २९ जून ते १० जुलै या कालावधीत फिनलंडमध्ये झालेल्या ‘वर्ल्ड मास्टर्स अॅथलेटिक्स चॅम्पियनशिप २०२२’मध्ये एक सुवर्ण आणि दोन कांस्यपदके जिंकून भारताने जगभरात वाहवा मिळवली.
विमानतळावर आलेल्या लोकांना पाहून भगवानी देवींना खूप आनंद झाला. मास्टर्स अॅथलेटिक्स फेडरेशनचे प्रतिनिधीही तेथे उपस्थित होते. या महासंघाने ‘वर्ल्ड मास्टर्स अॅथलेटिक्स चॅम्पियनशिप २०२२’ मध्ये भगवानी देवीची एंट्री केली होती.
महत्वाच्या बातम्या-
