युक्रेनबाबत रशिया (Russia) आणि अमेरिकेसह नाटो देशांमध्ये युद्धाचे काळे ढग असताना चीनने मोठी खेळी केली आहे. दक्षिण चीन समुद्रात सुरू असलेल्या तणावाच्या पार्श्वभूमीवर चीनचे परराष्ट्र मंत्री वांग यी यांनी या संपूर्ण वादात रशियाला उघडपणे पाठिंबा दिला आहे. वांग यी यांनी भर दिला आहे की अमेरिकेने रशियाच्या “वैधानिक सुरक्षा चिंता” गांभीर्याने घ्याव्यात. (China plays big game in Russia-Ukraine conflict)
रशियाची सहानुभूती मिळवण्यासाठी चीनने ही संधी साधण्याचा प्रयत्न केल्याचे मानले जात आहे. दुसरीकडे, ड्रॅगनच्या या डावामुळे भारताचा तणाव वाढू शकतो. संपूर्ण प्रकरण समजून घेऊया. चीनचे परराष्ट्र मंत्री वांग यी यांनी अमेरिका आणि नाटो देशांना फटकारताना म्हटले आहे की, “लष्करी गट मजबूत करून किंवा विस्तारित करून प्रादेशिक सुरक्षेची हमी दिली जाऊ शकत नाही.” अमेरिकेचे परराष्ट्र मंत्री अँटोनी ब्लिंकन यांच्याशी झालेल्या चर्चेनंतर वांग यी यांनी हे विधान केले.
रशियाचे अध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन (Vladimir Putin) यांना खूश करण्यासाठी वांग यी यांनी हे विधान केल्याचे विश्लेषकांचे मत आहे. यापूर्वी पुतिन म्हणाले की, नाटोने युक्रेनला दिलेला पाठिंबा हा रशियाच्या सुरक्षेला धोका आहे. रशियाने युक्रेनच्या सीमेवर 1 लाख सैनिक जमा केल्यानंतर चीनने आतापर्यंत शांतता बाळगली होती आणि दोन्ही बाजूंनी चर्चेने वाद सोडवावा असे म्हणत होता. चीनच्या परराष्ट्रमंत्र्यांच्या या वक्तव्यानंतर हेही स्पष्ट झाले आहे की, अमेरिका आणि चीनच्या सर्वोच्च नेतृत्वाच्या आभासी बैठकीनंतरही दोन्ही देशांमधील तणाव कमी झालेला नाही.
दुसरीकडे, चीनच्या परराष्ट्र मंत्रालयाच्या प्रवक्त्याने नाटोला शीतयुद्धाचे अवशेष म्हणून टोमणा मारला असून त्यांनी शीतयुद्धाची मानसिकता सोडली पाहिजे असे म्हटले आहे. दरम्यान, रशियाने म्हटले आहे की युक्रेन संकट सोडवण्यासाठी रशियाच्या मुख्य मागण्यांना अमेरिकेने नकार दिल्याने आशावादाला फारशी जागा उरली नाही. तसेच चर्चा अजूनही शक्य असल्याचे सांगितले.
रशियाने युक्रेनच्या सीमेजवळ 100,000 हून अधिक सैन्य जमा केले आहे, ज्यामुळे प्रदेशात युद्धाची भीती निर्माण झाली आहे. आपण हल्ल्याची योजना आखत असल्याचा रशियाने सातत्याने इन्कार केला आहे, परंतु अमेरिका आणि त्याच्या नाटो सहयोगींना वाटते की रशिया युद्धाच्या दिशेने जात आहे आणि त्यासाठी तयारी करत आहे. रशियाने युरोपमधील सुरक्षा स्थिती सुधारेल असे अनेक मागण्या केल्या आहेत. अपेक्षेप्रमाणे, अमेरिका आणि पाश्चात्य युतीने बुधवारी मॉस्कोच्या प्रमुख मुद्द्यांवर कोणत्याही सवलती नाकारल्या.
युक्रेनला नाटोमध्ये सामील होण्यास कायमस्वरूपी बंदी घालण्यास अमेरिकेने नकार दिला आहे आणि पूर्व युरोपमध्ये सैन्य आणि लष्करी उपकरणे तैनात करण्याच्या मुद्द्यावर कोणतीही चर्चा होणार नाही असे म्हटले आहे. तथापि, तणाव कमी करण्यासाठी, अमेरिकेने रशियाच्या काही चिंता दूर केल्या जाऊ शकतात अशा क्षेत्रांची रूपरेषा आखली आहे. अमेरिकेचे परराष्ट्र मंत्री अँटनी ब्लिंकन म्हणाले की, भूमिकेत कोणताही बदल होणार नाही.
विश्लेषकांच्या मते, रशिया आणि चीनमधील वाढती जवळीक भारतासाठी चिंतेचे कारण बनू शकते. भारताचा चीनसोबत सीमेवर वाद सुरू असून दोन्ही बाजूंनी जवळपास 1 लाख सैनिक सीमेवर तैनात आहेत. त्याचबरोबर चीनशी व्यवहार करण्यासाठी भारत रशियाकडून मोठ्या प्रमाणावर शस्त्रे खरेदी करत आहे. भारतीय लष्कराची सुमारे 60 टक्के शस्त्रे रशियन वंशाची आहेत.
रशियाच्या पाठिंब्याशिवाय भारतीय लष्कर अधू होण्याचा धोका आहे. हा धोका लक्षात घेऊन भारतीय परराष्ट्र सचिवांनी नुकतेच अमेरिकेच्या उप परराष्ट्र सचिव वेंडी शर्मन यांच्याशी चर्चा केली. युक्रेन-रशिया वादावर भारताने अद्याप कोणतेही अधिकृत विधान जारी केलेले नाही परंतु संपूर्ण विकासाचे बारकाईने निरीक्षण केले जात आहे. अधिकार्‍यांचे म्हणणे आहे की, दोन्ही बाजूंनी भारताच्या धोरणात्मक भागीदारांचा समावेश आहे. अशा परिस्थितीत एक चुकीचे पाऊलही गुंतागुंतीचे राजनैतिक संबंध धोक्यात आणू शकते.
भारताला रशियाच्या सामर्थ्याच्या कामगिरीबद्दल चिंता आहे, परंतु ते मॉस्कोसोबतचे संबंध धोक्यात आणू शकत नाहीत. चीनसोबत सुरू असलेल्या तणावात अमेरिकाही भारताला मदत करत आहे, त्यामुळे त्याच्याशी असलेले संबंधही महत्त्वाचे आहेत. रशियावर आणखी निर्बंध लादले तर ते चीनच्या जवळ जाईल, अशी भीतीही भारताला वाटत आहे.
महत्वाच्या बातम्या-
“मोदींकडे विमान खरेदी करण्यासाठी साडे आठ हजार कोटी आहे, पण विद्यार्थ्यांच्या निधीसाठी पैसे नाही”
तेव्हा बाळासाहेब अमिताभला म्हणाले, मी बघतोच कोण तुमचा चित्रपट रिलीज होऊ देत नाही
“सुपरमार्केटमध्ये वाईन विक्रीला विरोध करणारे शेतकऱ्यांचे शत्रू”
“शेतकऱ्यांच्या फायद्यासाठी येत्या काळात अफू आणि गांज्याच्या शेतीबाबत निर्णय होण्याची शक्यता”
