कामगार आणि रोजगार मंत्रालयाने असंघटित क्षेत्रातील कामगारांसाठी एक महत्त्वाची योजना सुरू केली आहे. जर तुम्ही या योजनेत तुमची नोंदणी केली तर सरकार तुमच्या खात्यात 1000 रुपये ट्रान्सफर करेल. तुम्हाला 2 लाख रुपयांच्या विम्याचा लाभही मिळेल. केंद्र सरकारने सुरू केलेल्या या योजनेचे नाव ‘ई-श्रम कार्ड’ योजना आहे.
ई-श्रम कार्ड नोंदणी फॉर्म 2022 भरून तुम्ही या योजनेचे लाभार्थी होऊ शकता. सरकारने या ई-श्रम कार्ड योजनेच्या 2022 च्या पहिल्या हप्त्याचे 1000 रुपये लाखो कामगारांच्या बँक खात्यांमध्ये हस्तांतरित केले आहेत. गरीब कष्टकरी कुटुंबांसाठी ही अतिशय उपयुक्त योजना आहे. त्यामुळे सर्व कामगारांनी या अंतर्गत नोंदणी करणे आवश्यक आहे.
देखभाल भत्ता योजना 2022 द्वारे, सरकार ई-श्रम कार्ड असलेल्या कामगार कुटुंबांच्या बँक खात्यांमध्ये पैसे पाठवते. त्यामुळे, तुम्ही ई-श्रम कार्ड भट्टा 2022 बद्दल संपूर्ण माहिती देखील घ्यावी. तुम्हाला ई-श्रम कार्ड पेमेंट स्टेटस कसे तपासायचे हे देखील माहित असले पाहिजे.
नोंदणीपूर्वी, आम्ही तुम्हाला या योजनेबद्दल सांगतो की केंद्र सरकारने देशभरातील सुमारे 2 कोटी असंघटित क्षेत्रातील कामगारांचा डेटा गोळा केला आहे. सध्या या लोकांच्या खात्यात 1000-1000 रुपयांचा पहिला हप्ता जमा झाला आहे. डिसेंबर 2021 च्या अखेरीस कामगारांच्या बँक खात्यात पैसे ट्रान्सफर सुरू झाले. हे पैसे डायरेक्ट बेनिफिट ट्रान्सफर अंतर्गत पाठवले जात आहेत.
ई-श्रम कार्ड योजनेच्या लाभार्थ्यांना 2 लाख रुपयांचा अपघात विमाही दिला जात आहे. भविष्यात या योजनेच्या लाभार्थ्यांना पेन्शन देण्याचाही सरकारचा विचार आहे. एवढेच नाही तर गर्भवती महिलांना देखभाल भत्ताही मिळणार आहे. कार्डधारकांना घर बांधायचे असेल, तर त्यासाठी सरकारकडून वेगळी रक्कम दिली जाईल. मुलांच्या शिक्षणासाठी सरकार ई-श्रम कार्डधारकांना आर्थिक मदतही करेल.
असंघटित क्षेत्रातील कामगारांना ई-श्रम कार्डचा लाभ मिळत आहे. या योजनेचा लाभ रस्त्यावरील विक्रेते, घोडेस्वार, रिक्षा व हातगाडी चालक, न्हाई, धुलाई, शिंपी, मोची, फळ-भाजीपाला आणि दूध विक्रेते यांना मिळणार आहे. एवढेच नाही तर घरोघरी काम करणाऱ्या पुरुष/महिलांनाही ई-श्रम कार्ड योजनेचा लाभ दिला जाईल.
योजनेचे ठळक मुद्दे
>> ई-श्रम कार्ड योजनेअंतर्गत कामगारांच्या बँक खात्यावर दरमहा 1000 रुपये पाठवले जातील.
>> ई-श्रम कार्डधारकांना राज्यातील महत्त्वाच्या योजनांचा लाभ आपोआप मिळू लागेल.
>> ई-श्रम कार्डसाठी अर्ज करणाऱ्यांना पेन्शनची सुविधाही मिळणार आहे.
>> हातगाडी, रिक्षा, ई-रिक्षा, रस्त्यावरील फेरीवाले, फेरीवाले, बांधकामात गुंतलेल्या कामगारांसोबतच असंघटित क्षेत्रातील कामगारांना या योजनेचा लाभ मिळणार आहे.
>> ई-श्रम कार्ड भत्ता योजनेंतर्गत असंघटित क्षेत्रातील कामगारांना या योजनेचा लाभ दिला जाणार आहे.
>> सर्व नोंदणीकृत कामगार या भत्ता योजनेचा लाभ घेऊ शकतील.
>> ई-श्रम कार्ड योजनेंतर्गत कामगारांना जे काही पैसे दिले जातील, ते थेट त्यांच्या बँक खात्यात डीबीटी (डायरेक्ट बेनिफिट ट्रान्सफर) द्वारे हस्तांतरित केले जातील.
>> अर्जदारांना ई-श्रम कार्ड भत्ता योजनेंतर्गत आरोग्य सेवांचा लाभही मिळेल.
>> ई-श्रम कार्ड अंतर्गत नोंदणी केलेल्या सर्व कामगारांना केंद्र आणि राज्य सरकारच्या सर्व योजनांचा लाभ मिळण्यास सुरुवात होईल.
>> स्थलांतरित कामगार, बांधकाम कामगार, प्लॅटफॉर्म कामगार, रस्त्यावरील विक्रेते, घरगुती कामगार, कृषी कामगार यासह सर्व असंघटित क्षेत्रातील कामगारांना आर्थिक मदत दिली जाईल.
ई-श्रम कार्ड योजनेची उद्दिष्टे
ई-श्रम कार्ड योजनेचा उद्देश असंघटित क्षेत्रातील कामगारांसाठी सामाजिक सुरक्षा सेवा सुरू करणे हा आहे. त्यांची कार्यक्षमता वाढवण्यासाठीच ही योजना सुरू करण्यात आली आहे. केंद्र आणि राज्य सरकारच्या सर्व सामाजिक सुरक्षा आणि कल्याणकारी योजनांचा लाभ असंघटित क्षेत्रातील सर्व कामगार तसेच स्थलांतरित आणि बांधकाम कामगारांपर्यंत पोहोचावा हा या योजनेचा मुख्य उद्देश आहे.
सरकार ई-श्रम कार्डच्या माध्यमातून देशातील असंघटित कामगारांचा डेटाबेस तयार करत आहे, जेणेकरून भविष्यात कोरोना महामारीसारखे राष्ट्रीय संकट उद्भवल्यास केंद्र आणि राज्य सरकारकडे त्यांचा संपूर्ण डेटा असू शकेल, जेणेकरून सरकार त्या सर्व लोकांना मदत करेल.
ई श्रम कार्ड पोर्टलच्या माध्यमातून सरकारने तयार केलेल्या कामगारांच्या डेटाबेसमध्ये कोणते कामगार कोणत्या कामात कुशल आहेत याचीही माहिती असते. भविष्यात त्यांच्या कौशल्यानुसार रोजगार उपलब्ध करून देण्यासाठी शासनाकडून मदत केली जाईल.
ई-श्रम कार्डची शिल्लक कशी तपासायची
>> तुम्ही तुमच्या बँक खात्यात टाकलेल्या मोबाईल नंबरचा SMS म्हणजेच संदेश तपासा.
>> तुमचे खाते असलेल्या पोस्ट ऑफिस किंवा बँकेत जाऊन खात्याची माहिती मिळवा.
>> पोस्ट ऑफिस किंवा बँकेत पासबुक अपडेट करा, शिल्लक कळेल.
>> तुम्हाला बँक किंवा पोस्ट ऑफिसमध्ये जायचे नसेल, तर तुम्ही तुमच्या मोबाईलवर Google Pay, Paytm आणि अशा कोणत्याही वॉलेटद्वारे तुमचे खाते तपासू शकता.
नोंदणी कुठे करायची
ई-श्रमिक कार्ड मिळणे फार अवघड नाही. तुम्ही इंटरनेट वापरत असल्यास, तुम्ही काही सेकंदात नोंदणी करू शकता. तुम्ही भारत सरकारच्या श्रम आणि रोजगार मंत्रालयाच्या अधिकृत वेबसाइट eshram.gov.in वर ऑनलाइन नोंदणी करू शकता. यानंतर, तुम्हाला भारत सरकारच्या तसेच राज्य सरकारच्या सर्व योजनांचा लाभ मिळण्यास सुरुवात होईल.
एकदा तुम्ही नोंदणी केली की, दर महिन्याला तुमच्या बँक खात्यात किंवा पोस्ट ऑफिस खात्यात दर महिन्याला 1000-1000 रुपये येऊ लागतील. तुम्हाला 2 लाख रुपयांच्या अपघात विम्याचाही लाभ मिळेल. यासाठी तुम्हाला कोणत्याही प्रकारचे पेमेंट करण्याचीही गरज नाही. म्हणजेच, विनामूल्य नोंदणी करा, दरमहा 1000 रुपये भत्ता आणि 2 लाख रुपयांचा अपघात विमा मिळवा.
जर तुम्ही या योजनेत तुमची नोंदणी केली असेल, तर तुम्ही ज्या राज्याचे रहिवासी आहात त्या राज्य सरकारच्या सर्व सामाजिक आणि लोककल्याणकारी योजनांचे लाभ तुम्हाला मिळू लागतील. तुम्हाला त्या योजनांसाठी स्वतंत्रपणे अर्ज करण्याची किंवा नोंदणी करण्याचीही गरज भासणार नाही. त्यामुळे ही पंतप्रधान नरेंद्र मोदी सरकारच्या महत्त्वाकांक्षी योजनांपैकी एक मानली जात आहे.
