Nepal : नेपाळमध्ये हिंदू राष्ट्राची पुनर्स्थापना करण्याची मागणी जोर धरत आहे, आणि यासाठी देशातील सामान्य नागरिक रस्त्यावर उतरले आहेत. काठमांडूतील तिनकुने परिसरात 28 मार्च 2025 रोजी हिंसक निदर्शने झाली. आंदोलकांनी एक इमारत तोडून ती पेटवून दिली, आणि पोलिसांशी झालेल्या चकमकीत अनेक जण जखमी झाले.
काठमांडू पोस्टच्या वृत्तानुसार, या रॅलीला सुरुवातीला शांततापूर्ण स्वरूप होता, मात्र अचानक त्यात हिंसाचार सुरू झाला. पोलिस आणि आंदोलकांमध्ये चकमक झाली, ज्यामुळे सुरक्षा कर्मचारी आणि आंदोलक दोघेही जखमी झाले. हिंसक निदर्शनांनंतर नेपाळच्या गृहमंत्रालयाने काठमांडू आणि तिनकुनेमध्ये कर्फ्यू लागू केला आहे.
रॅलीमध्ये योगी आदित्यनाथ यांचे पोस्टर असलेल्या हिंदू राष्ट्राच्या पुनर्स्थापनेच्या मागणीला जोर दिला गेला. आंदोलकांनी यावेळी योगी आदित्यनाथ यांना हिंदू राष्ट्रवादाचे प्रतीक म्हणून प्रस्तुत केले.
हिंसाचार कसा झाला?
सकाळपासून हिंदू राष्ट्र पुनर्स्थापनेसाठी सुरू झालेल्या आंदोलनात हजारो नागरिक सहभागी झाले होते. आंदोलक तिनकुने येथे एकत्र झाले होते, आणि परिस्थिती तणावपूर्ण होऊ लागली. आंदोलकांनी रस्त्याच्या कडेला असलेल्या इमारतीच्या खिडक्यांच्या काचा फोडून त्यांना आग लावली. पोलिसांनी सुरक्षा घेरा तोडण्याचा प्रयत्न करणाऱ्या आंदोलकांवर कारवाई केली.
पोलिस आणि आंदोलकांमध्ये झालेल्या चकमकीत पोलिसांनी लाठीचार्ज आणि अश्रुधुराच्या नळकांड्यांचा वापर केला. त्याचवेळी आंदोलकांनी इमारतींची तोडफोड केली, आग लावली, आणि पोलिसांवर दगडफेक केली. काही आंदोलकांना ताब्यात घेण्यात आले, आणि सुरक्षा दलांचे संख्येत वाढ करण्यात आली.
संयुक्त आंदोलन समितीने आंदोलन केले
नवराज सुबेदी यांच्या नेतृत्वाखाली संयुक्त आंदोलन समितीने या आंदोलनाचे आयोजन केले होते. त्यास वादग्रस्त व्यापारी दुर्गा प्रसादी आणि राष्ट्रीय प्रजातंत्र पक्षाचे नेते राजेंद्र लिंगदेन यांचे समर्थन मिळाले. समितीने नेपाळला पुन्हा हिंदू राष्ट्र आणि राजेशाही असलेल्या पद्धतीला परत आणण्याची मागणी केली आहे.
राजेशाहीचे पुनर्निर्माण का होऊ इच्छित आहे?
2008 मध्ये नेपाळला धर्मनिरपेक्ष प्रजासत्ताक घोषित करण्यात आले, ज्यामुळे संवैधानिक राजेशाही काढून टाकण्यात आली होती. तथापि, काही हिंदू संघटनांचे असे मत आहे की नेपाळला हिंदू राष्ट्र म्हणून परत स्थापित करणे आवश्यक आहे, कारण त्यांच्या मते, राजेशाहीने नेपाळची सांस्कृतिक आणि धार्मिक ओळख कायम ठेवली आहे. विरोधकांचे म्हणणे आहे की धर्मनिरपेक्षता आणि लोकशाही हे नेपाळचे आधुनिक ध्येय आहे, आणि राजेशाहीचे पुनरागमन नेपाळला मागे नेईल.
