निवडणूक आयोगाच्या आयुक्तांच्या नियुक्तीबाबत सर्वोच्च न्यायालयाने महत्त्वपूर्ण निर्णय दिला आहे . पंतप्रधान, लोकसभेतील विरोधी पक्षनेते आणि सरन्यायाधीश (CJI) यांचा समावेश असलेल्या त्रिसदस्यीय समितीच्या सल्ल्याने आता निवडणूक आयुक्तांची नियुक्ती राष्ट्रपतींकडून केली जाईल, असे न्यायालयाने म्हटले आहे.
केंद्रीय अन्वेषण विभागाच्या (सीबीआय) प्रमुखाची नियुक्तीही अशीच केली जाणार आहे. निवडणूक आयुक्तांच्या नियुक्तीच्या विद्यमान पद्धतीला आव्हान देणाऱ्या याचिकांवर सुनावणी करताना सर्वोच्च न्यायालयाने हा आदेश दिला.
सर्वोच्च न्यायालयात आज न्यायमूर्ती केएम जोसेफ यांच्या अध्यक्षतेखालील पाच न्यायाधीशांच्या खंडपीठाने याचिकांवर सुनावणी करताना एकमताने हा ऐतिहासिक निकाल दिला. निवडणूक आयुक्तांच्या नियुक्तीबाबत संसदेत कायदा होईपर्यंत हा आदेश लागू राहील आणि लोकसभेत विरोधी पक्षाचा नेता नसेल तर सर्वात मोठ्या विरोधी पक्षाचा नेता यात असेल, असे न्यायालयाने म्हटले आहे.
न्यायमूर्ती केएम जोसेफ यांच्या खंडपीठाने सांगितले की, निवडणुका निःसंशयपणे निष्पक्ष असायला हव्यात आणि निवडणुकांमध्ये निष्पक्षता राखण्यासाठी निवडणूक आयोग स्वतंत्र असला पाहिजे. लोकशाहीत पारदर्शकता राखली गेली पाहिजे अन्यथा त्याचे घातक परिणाम होतील.
केंद्र सरकार निवडणूक आयोगाचा गैरवापर करत असल्याचा आरोप विरोधी पक्ष करत आहे. आयोग भाजपबाबत मवाळ भूमिका घेत असल्याचा आरोप त्यांनी केला. महाराष्ट्राचे माजी मुख्यमंत्री उद्धव ठाकरे यांनीही आयोग बरखास्त करून त्याची नव्याने पुनर्रचना करण्याची मागणी केली होती.
मुख्य निवडणूक आयुक्त आणि आयुक्तांच्या नियुक्तीबाबत न्यायालयात याचिका दाखल करताना त्यांच्या नियुक्तीसाठी कॉलेजियमसारखी यंत्रणा असावी, अशी मागणी करण्यात आली होती. निवडणूक आयोगाची स्थापना १९५० साली झाली. निवडणूक आयोगामध्ये एक मुख्य निवडणूक आयोग आणि दोन आयुक्त असतात.
आयुक्तांच्या नियुक्तीसाठी विद्यमान सचिव स्तरावरील अधिकारी आणि सेवानिवृत्त अधिकाऱ्यांची यादी तयार करण्यात आली आहे. ही नावे पंतप्रधान आणि राष्ट्रपतींकडे पाठवली जातात. पंतप्रधान एका नावाची शिफारस करतात. यानंतर अध्यक्षांच्या मान्यतेनंतर आयुक्तांची नियुक्ती केली जाते.
महत्वाच्या बातम्या
कसब्यात जिंकले धंगेकर पण चर्चा बिचुकलेंना मिळालेल्या मतांची? वाचा बिचूकलेंवर किती मतांचा पाऊस पडलाय
कसब्यात कुणामुळे झाला पराभव? भाजपचे हेमंत रासने म्हणाले, माझ्या पराभवाला जबाबदार…
असा विचित्र प्राणी अचानक दिसला डोंगरावर, ते पाहून IFS अधिकारीही झाले थक्क