पंचायत राज व्यवस्थेमुळे लोकशाहीत ग्रामपंचायतींना खूप अधिकार मिळाले आहेत. ग्रामविकास योजना राबविताना ग्रामसभेचे ठराव महत्त्वाचे ठरले आहेत. गावाच्या विकासाबरोबरच काही ग्रामपंचायती ग्रामसभेत वेगवेगळे ठराव घेऊन समाज निरोगी ठेवण्यासाठी त्यांची अंमलबजावणी करतात.
यवतमाळ जिल्ह्यातील पुसद तालुक्यातील बनशी ग्रामसभेने असाच एक प्रयोग केला आहे. नवीन पिढीतील तरुणांना मोबाईलचे व्यसन लागले आहे. त्याचे दुष्परिणाम टाळण्यासाठी अठरा वर्षांखालील मुला-मुलींना मोबाईल फोन वापरण्यास बनशी ग्रामसभेने बंदी घातली आहे.
पुसद तालुक्यातील सागवान जंगलाला लागून असलेल्या बनशी गावात 11 नोव्हेंबर रोजी ग्रामसभा झाली. या ग्रामसभेत काही महत्त्वाचे निर्णय घेण्यात आले. यामध्ये १८ वर्षांखालील मुलांसाठी मोबाईल फोन बंदीचा प्रस्ताव सर्वानुमते मंजूर करण्यात आला.
याशिवाय 100 टक्के कर भरणाऱ्या नागरिकांसाठी प्रधानमंत्री सुरक्षा विमा योजना आणि निराधारांसाठी वृद्धाश्रम ही संकल्पना राबविण्याचा निर्णय घेण्यात आला. या तीन ऐतिहासिक निर्णयांनी ग्रामसभेने समाजासमोर एक आदर्श निर्माण केला आहे.
याबाबत बोलताना गावचे सरपंत गजानन टाले म्हणाले की, गावातील शाळकरी मुलांना मोबाईलचे व्यसन लागले आहे. मोबाईलमध्ये गुंतून राहिल्याने ही मुले पालकांचे ऐकत नाहीत. काही लोक pubg सारखे गेम खेळतात तर काही लोक खराब साइट पाहतात.
हा घोटाळा ऑनलाइन शिक्षणापेक्षा विद्यार्थ्यांसाठी अधिक घातक आहे. हे टाळण्यासाठी मोबाईल बंदीचा निर्णय घेण्यात आला. अंमलबजावणीत अडचणी येतील. पण आम्ही समुपदेशनाच्या माध्यमातून या समस्या दूर करू. दंड आणि कर जागेवरच आकारावे लागतील. मात्र या निर्णयाला ग्रामस्थांचा एकमुखी पाठिंबा आहे.
अलीकडे तरूणाईला मोबाईलचे वेड लागलेले दिसते. मोबाईलचे निश्चितच मोठे फायदे आहेत. मात्र, त्याचा योग्य वापर होत नसल्याने नवी पिढी भरकटत चालली आहे. काहीजण मोबाईल गेममध्ये आपला वेळ वाया घालवत आहेत, तर काही पॉर्न साइट्सच्या गैरवापराच्या फंदात पडत आहेत.
कोरोनाच्या काळात ऑनलाइन अभ्यासासाठी तरुणांच्या हातात मोबाईल आले हे खरे आहे, परंतु अनेक वेळा त्याचा फायदा होण्याऐवजी वाईट परिणाम पहायला मिळाले. किशोरवयीन मुलांना अजूनही चांगले आणि वाईट यातील फरक समजलेला नाही. अशा स्थितीत स्मार्ट फोनच्या चुकीच्या वापरामुळे अभ्यासही होत नाही.
या मोबाईलमुळे अनेक मुलांना गेम्सचे आणि वाईट साइट्स पाहण्याचे व्यसन लागले असून बन्सी गावातील रहिवाशांना याचे दुष्परिणाम जाणवले आहेत. त्यामुळे ग्रामसभेने अठरा वर्षांखालील मुलांना मोबाईल फोन वापरण्यास बंदी घालण्याचा निर्णय घेतला.
त्यामुळे आता कोणताही पालक आपल्या मुलांना मोबाईल फोन देणार नाही. या ठरावाची काटेकोर अंमलबजावणी करण्याचा निर्धार ग्रामस्थांनी केला आहे. या ग्रामसभेच्या अध्यक्षस्थानी युवा सरपंच गजानन टाले होते.
