शुक्रवारी सलग दुसऱ्या सत्रात अदानी समूहाच्या शेअर्समध्ये मोठी घसरण झाली. त्याचा परिणाम बँक आणि वित्तीय समभागांवरही दिसून आला. भारतीय बँकांनी अदानी समूहाच्या कंपन्यांना सुमारे 80,000 कोटी रुपयांचे कर्ज दिले आहे. दुसरीकडे, एलआयसीची अदानी समूहाच्या कंपन्यांमध्ये 70,000 कोटी रुपयांहून अधिक गुंतवणूक आहे.
हे कर्ज आणि गुंतवणूक बुडण्याच्या भीतीमुळे बँका आणि एलआयसीच्या शेअर्समध्ये जोरदार विक्री झाली. बँक ऑफ बडोदाचे समभाग सात टक्क्यांहून अधिक घसरले तर एसबीआयचे समभाग ४.६९ टक्क्यांनी घसरले. देशातील सर्वात मोठी विमा कंपनी एलआयसीचे शेअर्स एका टप्प्यावर 4.3 टक्क्यांपर्यंत घसरले, पण नंतर ते 3.25 टक्क्यांनी घसरले.
वेल्थमिल्स सिक्युरिटीज प्रा. क्रांती बथिनी, मुख्य बाजार धोरणशास्त्रज्ञ, म्हणाले की नकारात्मक भावना बाजारावर वर्चस्व गाजवते, ज्याचा परिणाम बँक समभागांवर दिसून येतो. याचे एक कारण म्हणजे अदानी समूहाबाबतचा अहवाल. अदानी समूहाच्या प्रमुख पाच कंपन्यांचे कर्ज गेल्या चार वर्षांत दुप्पट झाले आहे.
ब्रोकरेज फर्म CLSA च्या अहवालानुसार अदानी समूहाच्या एकूण कर्जामध्ये भारतीय बँकांचा वाटा ४० टक्क्यांहून कमी आहे. त्यानुसार, अदानी समूहाच्या एकूण कर्जामध्ये बँकांचा वाटा 38 टक्के आहे, रोखे आणि व्यावसायिक कागदपत्रे 37 टक्के आहेत आणि वित्तीय संस्थांचा वाटा 11 टक्के आहे.
आर्थिक वर्ष 2022 मध्ये, अदानी समूहावर 2 लाख कोटी रुपयांचे कर्ज होते, त्यापैकी सुमारे 80,000 कोटी रुपये बँकांचे होते. काँग्रेस नेते जयराम रमेश यांनी एका निवेदनात म्हटले आहे की, सार्वजनिक क्षेत्रातील बँकांनी अदानी समूहाच्या खासगी बँकांच्या तुलनेत दुप्पट कर्ज दिले आहे. त्यापैकी ४० टक्के कर्ज एसबीआयने दिले आहे.
यामुळे ज्यांनी कष्टाचे पैसे LIC आणि SBI मध्ये गुंतवले आहेत त्यांचा पैसा बुडण्याच्या मार्गावर आहे. रमेश म्हणाले की, जर अदानी समूहावरील आरोप खरे असतील तर SBI सारख्या सार्वजनिक क्षेत्रातील बँकांचे मोठे नुकसान होऊ शकते. आदर्श परसरामपुरिया यांच्या नेतृत्वाखालील विश्लेषकांनी अलीकडील नोटमध्ये म्हटले आहे की अदानी समूहाचे खाजगी बँकांपेक्षा सार्वजनिक क्षेत्रातील बँकांमध्ये जास्त एक्सपोजर आहे.
एसबीआयचे म्हणणे आहे की अदानी समूहाच्या कंपन्यांमधील कर्ज मर्यादेपेक्षा कमी आहे. बँकेने मात्र ही रक्कम जाहीर केलेली नाही. एलआयसीने अदानी समूहाच्या कंपन्यांमधील गुंतवणूक वाढवली आहे. 30 सप्टेंबर 2022 पर्यंत, LIC चा एकूण इक्विटी पोर्टफोलिओ 10.27 लाख कोटी रुपये होता.
यातील एलआयसीची अदानी समूहातील कंपन्यांमधील गुंतवणूक सात टक्के आहे. विदेशी पोर्टफोलिओ गुंतवणूकदारांनी अलीकडच्या काही महिन्यांत अदानी समूहाच्या कंपन्यांमधील त्यांचे एक्सपोजर कमी केले आहे. गेल्या वर्षी सरकारने एलआयसीचा आयपीओ आणला होता. पण त्याचा स्टॉक कधीही त्याच्या इश्यूच्या किंमतीपर्यंत पोहोचला नाही.
एलआयसीने अलीकडेच अदानी एंटरप्रायझेस, अदानी टोटल गॅस आणि अदानी ट्रान्समिशनमध्ये गुंतवणूक वाढवली आहे. LIC ची अदानी एंटरप्रायझेसमधील गुंतवणूक 30 सप्टेंबर 2022 पर्यंत 4.02 टक्के होती, ज्याचे मूल्य 17,966 कोटी रुपये आहे.
त्याचप्रमाणे, अदानी टोटल गॅसमध्ये एलआयसीचा 5.77 टक्के, अदानी ट्रान्समिशनमध्ये 3.46 टक्के आणि अदानी ग्रीन एनर्जीमध्ये 1.15 टक्के हिस्सा आहे. त्याचप्रमाणे, अदानी पोर्ट्समध्ये एलआयसीची हिस्सेदारी 11.9 टक्के आहे. आज यापैकी अनेक कंपन्यांचे शेअर्स 20 टक्क्यांपर्यंत घसरले. यामुळे एलआयसीचे 16,300 कोटींचे नुकसान झाले आहे. अदानी समूहाच्या सात कंपन्यांमध्ये एलआयसीची गुंतवणूक आहे.
दरम्यान, या प्रकरणी बाजार नियामक सेबी (सेबी) देखील सतर्क झाले आहे. रॉयटर्सच्या एका बातमीनुसार, अदानी समूहाने गेल्या वर्षी केलेल्या प्रत्येक डीलची बारकाईने तपासणी करेल. अदानी समूहाने अलीकडेच अनेक मोठे सौदे केले आहेत. यामध्ये अंबुजा सिमेंट्स आणि एसीसी लिमिटेडच्या अधिग्रहणाचा समावेश आहे.
यासोबतच अमेरिकेतील शॉर्ट सेलर कंपनी हिंडेनबर्ग रिसर्चच्या अहवालाचाही अभ्यास केला जाणार आहे. या अहवालात अदानी समूहावर अनेक गंभीर आरोप करण्यात आले आहेत. मात्र, हे आरोप फेटाळून लावत अदानी समूहाने अमेरिकन कंपनीविरोधात न्यायालयात जाण्याचे बोलले आहे.
महत्वाच्या बातम्या
अदानीला बसलेल्या धक्क्यांनी एलआयसीही कोसळणार? दोन दिवसांत 16,600 कोटींचे नुकसान
केएल राहूल पाठोपाठ अक्षर पटेलनेही बांधली लग्नगाठ; पहा लग्नाचे सुंदर फोटो
‘हिंदुस्तान जिंदाबाद है, जिंदाबाद था और जिंदाबाद रहेगा’; तारासिंगचा गदर ‘या’ तारखेला होणार रिलीज, पहा पोस्टर
