Army helicopter : दोन आठवड्यात लष्कराचे दोन हेलिकॉप्टर क्रॅश झाले आहे. पाच वर्षात चीता हेलिकॉप्टर 5 वेळा क्रॅश झाले. त्यात पाच जवान शहीद झाले. आता रुद्र हेलिकॉप्टरचा अपघात झाला आहे. विमानात 2 पायलटसह 5 लोक होते. बचावकार्य सुरू आहे. मात्र गेल्या पाच वर्षांत एकूण 17 लष्करी हेलिकॉप्टर क्रॅश झाले आहेत.
यापूर्वी अरुणाचलच्या तवांगमध्ये चीता हेलिकॉप्टर क्रॅश झाले होते. ज्यात पायलट शहीद झाला. यानंतर लोअर सियांग जिल्ह्यातील सिंगिंग गावात रुद्र हेलिकॉप्टर क्रॅश झाले. विमानात दोन वैमानिकांसह पाच जण होते. गेल्या पाच वर्षांत भारतीय लष्कराची म्हणजेच तिन्ही दलांचे 17 हेलिकॉप्टर्स क्रॅश झाले आहेत.
हेलिकॉप्टरचा वापर अनेकदा बचाव कार्यात केला जातो. मग तो पूरप्रवण क्षेत्र असो किंवा भूस्खलनाचा धोका असलेला डोंगराळ भाग असो. कुठेतरी ग्लेशियर तुटले आहे किंवा दहशतवादी हल्ला झाला आहे. हेलिकॉप्टरचा सर्वाधिक वापर केला जातो. ते हेलिकॉप्टरने सियाचीनमध्ये तैनात असलेल्या सैनिकांना अन्न आणि इतर साहित्य पोहोचवतात. पण या अपघातांमागे काय कारण आहे. हवामान किंवा तांत्रिक कारणे.
आधी जाणून घेऊया पाच वर्षांतील १७ मोठे हेलिकॉप्टर कोणते आहेत. लष्कराचे कोणते हेलिकॉप्टर कुठे कोसळले? त्यात किती जवान शहीद किंवा जखमी झाले? राज्याचे संरक्षण मंत्री अजय भट्ट यांनी गेल्या वर्षी १७ डिसेंबर रोजी लोकसभेत विचारलेल्या प्रश्नाला उत्तर देताना ही माहिती दिली होती. यामध्ये सन 2021 ते 2017 या कालावधीतील अपघातांचा उल्लेख करण्यात आला आहे. या यादीत या वर्षातील दोन अपघातांचा स्वतंत्रपणे समावेश करण्यात आला आहे.
21 ऑक्टोबर 2022 ला अरुणाचल प्रदेशातील लोअर सियांग जिल्ह्यातील सिंगिंग गावात रुद्र हेलिकॉप्टर कोसळले. त्यात पाच जण होते. 05 ऑक्टोबर 2022 रोजी अरुणाचल प्रदेशातील तवांग येथे चीता हेलिकॉप्टर कोसळले, त्यात एक पायलट ठार झाला. 08 डिसेंबर 2021ला भारतीय हवाई दलाचे Mi-17 V5 हेलिकॉप्टर चेन्नईजवळ कोसळले, CDS विपिन रावत यांच्यासह 14 जणांचा मृत्यू झाला.
त्यानंतर, 18 नोव्हेंबर 2021ला भारतीय हवाई दलाचे Mi-17 हेलिकॉप्टर कोसळले, एक जवान जखमी झाला. 21 सप्टेंबर 2021ला भारतीय लष्कराचे चिता हेलिकॉप्टर कोसळले, दोन जवान शहीद झाले. 03 ऑगस्ट 2021ला भारतीय लष्कराचे एडवांस्ड लाइट हेलिकॉप्टर वेपन सिस्टम इंटिग्रेटेड (ALH-WSI) क्रॅश झाले. त्यात दोन जवान शहीद झाले. वेपन सिस्टम इंटिग्रेटेड म्हणजेच ते रुद्र हेलिकॉप्टर होते.
25 जानेवारी 2021ला भारतीय लष्कराचा ALH-WSI अपघात झाला, 1 सैनिक शहीद झाला, दुसरा जखमी झाला. 09 मे 2020ला भारतीय लष्कराचे ALH क्रॅश झाले , 5 सैनिक जखमी झाले. 24 ऑक्टोबर 2019: भारतीय लष्कराचे ALH क्रॅश झाले, 9 सैनिक जखमी झाले. 27 सप्टेंबर 2019: भारतीय लष्कराचे चित्ता हेलिकॉप्टर कोसळले. २ जवान शहीद झाले.
10 एप्रिल 2019 ला भारतीय नौदलाचे चेतक हेलिकॉप्टर कोसळले, कोणीही शहीद किंवा जखमी झाले नाही. 23 मे 2018ला भारतीय हवाई दलाचे चित्ता हेलिकॉप्टर कोसळले, जवान जखमी झाले. 03 एप्रिल 2018ला भारतीय हवाई दलाचे Mi-17 V5 हेलिकॉप्टर क्रॅश झाले, शहीद किंवा जखमी झाले नाहीत.
06 ऑक्टोबर 2017ला भारतीय हवाई दलाचा Mi-17 V5 क्रॅश झाले, 7 जवान शहीद झाले. 05 सप्टेंबर 2017ला भारतीय लष्कराचे ALH क्रॅश झाले, दोन सैनिक जखमी झाले. 04 जुलै 2017ला भारतीय वायुसेनेचा ALH अपघात झाला, 3 जवान शहीद झाले. 15 मार्च 2017ला भारतीय वायुसेनेचे चित्ता हेलिकॉप्टर कोसळले, शहीद किंवा जखमी झाले नाहीत.
एचएएल रुद्र हे हेलिकॉप्टर हवाई दलात 16 आहेत आणि लष्करात 75 आहेत. हे एक सशस्त्र उपयोगिता हेलिकॉप्टर आहे. दोन वैमानिकांनी ते उडवले आहे. 12 जवान बसू शकतात. 52.1 फूट लांब, 10.4 फूट रुंद आणि 16.4 फूट उंच रुद्र कमाल 280 किमी प्रतितास वेगाने उडू शकतो. त्याची उड्डाण श्रेणी 590 किमी आहे. ते जास्तीत जास्त 20 हजार फूट उंचीपर्यंत जाऊ शकते. 20 मिमीची एक M621 तोफ, 2 मिस्ट्रल रॉकेट, 4 FZ275 LGR क्षेपणास्त्रे, 4 ध्रुवस्त्र क्षेपणास्त्रे तैनात केली जाऊ शकतात.
एचएएल चीता हे हेलिकॉप्टर हवाई दलात 17 आणि लष्कराकडे 37 आहेत. लष्कराने 8 आदेश दिले आहेत. एक माणूस ते उडवतो. ते 4 प्रवासी किंवा 1135 किलो वजन वाहून नेऊ शकते. 33.7 फूट लांबीच्या हेलिकॉप्टरची उंची 10.1 फूट आहे. हे कमाल 192 किमी प्रतितास वेगाने 515 किमी पर्यंत उडते. ते कमाल 17,715 फूट उंचीवर पोहोचू शकते. या हेलिकॉप्टरला सियाचीन ग्लेशियरवर सर्वाधिक काम मिळते.
HAL चेतक हे हेलिकॉप्टर हवाई दलाकडे 77, लष्कराकडे 4 आणि नौदलाकडे 36 चेतक हेलिकॉप्टर आहेत. या हेलिकॉप्टरने भारतीय लष्करासाठी अनेक प्रकारच्या युद्धांमध्ये आणि बचाव कार्यात भाग घेतला आहे. हे 2 वैमानिकांनी उडवले आहे. यात ५ प्रवासी बसू शकतात. 32.11 फूट लांबीच्या या हेलिकॉप्टरची उंची 9.10 फूट आहे. कमाल वेग 210 किमी प्रतितास आहे. रेंज 540 किमी आहे आणि कमाल उंची 10,500 फूट आहे.
Mi-17 हेलिकॉप्टर हवाई हे रशियन हेलिकॉप्टर आहे. दलाकडे 223 रशियन हेलिकॉप्टर आहेत. तीन लोक एकत्र उडतात. दोन पायलट आणि एक अभियंता. हे 24 सैनिक किंवा 12 स्ट्रेचर किंवा 4000 किलो वजन वाहून नेऊ शकते. 60.7 फूट लांबीच्या या हेलिकॉप्टरची उंची 18.6 फूट आहे. कमाल वेग 280 किमी प्रतितास आहे. याची रेंज 800 किमी आहे. ते जास्तीत जास्त 20 हजार फूट उंचीपर्यंत जाऊ शकते. त्यात रॉकेट, अँटी-टँक गाइडेड मिसाईल किंवा दोन मशीन गन बसवता येतात. किंवा टाक्या नष्ट करण्यासाठी बॉम्ब वापरले जाऊ शकतात.
ALH म्हणजे Advanced Light Helicopter – ALH. या श्रेणीत चार हेलिकॉप्टर आहेत. हे रुद्र, ध्रुव, लाइट युटिलिटी हेलिकॉप्टर आणि प्रचंड आहेत. यामध्ये प्रचंड हे पूर्णपणे अटॅक हेलिकॉप्टर आहेत. तर रुद्र आणि ध्रुवचा वापर युद्ध आणि बचाव कार्यातही होऊ शकतो. लाइट युटिलिटी हेलिकॉप्टरचा वापर फक्त कर्मचारी किंवा वस्तू वाहून नेण्यासाठी केला जातो.
महत्वाच्या बातम्या
Anand Mahindra : ‘घराच्या छतावर बसवा ‘ही’ मशीन आणि फुकटात वापरा वीज’; आनंद्र महिंद्रा म्हणाले…
Uddhav Thackeray : द्वेष पसरवणाऱ्यांनी ठाकरेंना हिंदुत्व शिकवू नये, त्यांनीच ते जपलंय; मुस्लिम संघटेनेचा जाहीर पाठिंबा
Team India : भारताची साडेसाती जाईना, वर्ल्डकप सोडून मायदेशी परतला ‘हा’ वेगवान गोलंदाज, रोहित टेंशनमध्ये
