भारतीय जनता पक्षाची निवडणूक रणनीती मोडून काढण्यासाठी समाजवादी पक्षाने आखलेल्या प्रकाराने सर्वोच्च नेतृत्वही चिंतेत पडले आहे. २०१४, २०१७ आणि २०१९च्या निवडणुकीत राज्याच्या राजकारणात वेगळं स्थान मिळविणारा हिंदुत्वाचा अजेंडा जातीय समीकरणांद्वारे ती प्रतिमा मोडीत काढण्याचा प्रयत्न केला जात आहे. जातीय समीकरणे सोडवण्यासाठी सपाने ज्या प्रकारचे वातावरण निर्माण केले त्यामुळे हिंदुत्वाचा आवाजाला कमजोर केला आहे.
अशा स्थितीत आता भाजपने पलटवार करण्याची तयारी केली आहे. भाजपचे २० हजार ओबीसी नेते घरोघरी जाऊन विरोधकांचा अजेंडा उघड करणार आहेत. राजीनामे दिलेल्या नेत्यांची सत्यता सांगणार. त्यासाठी प्रत्येक विधानसभेच्या जागेवर ५०-५० नेत्यांची टीम तयार करण्यात आली आहे. तीन प्रमुख मंत्री आणि अन्य ११ आमदारांच्या राजीनाम्यामुळे भाजपची चिंता वाढली आहे. चिंतेची बाब म्हणजे त्यापैकी १० समाजातील आहेत, जे गेल्या निवडणुकीत भाजपचे पारंपारिक मतदार बनले आहेत.
विरोधी समाजवादीची ही रणनीती भगवी लाट कमजोर करू शकते. लखनौमध्ये, जेव्हा यूपी सरकारचे दोन मंत्री आणि सहा आमदार अखिलेशचे नेतृत्व स्वीकारत समाजवादी पक्षाचे सदस्यत्व स्वीकारत होते, त्याच वेळी गोरखपूरमध्ये, मुख्यमंत्री योगी आदित्यनाथ एका दलित कुटुंबाच्या ठिकाणी भोजन करत होते. दलित आणि अत्यंत मागासवर्गीयांमध्ये मान्यता टिकवून ठेवण्याचा भाजपचा हा प्रयत्न म्हणता येईल. आता भाजपनेही विरोधकांच्या हल्ल्यांना प्रत्युत्तर देण्याची तयारी केली आहे.
राज्यातील ‘रेस्क्यू मिशन’मध्ये २० हजार ‘जवान’ तैनात करण्याची योजना आखण्यात आली आहे. स्वामी प्रसाद मौर्य, धरमसिंग सैनी आणि दारा सिंह चौहान यांसारख्या मंत्री आणि इतर आमदारांच्या राजीनाम्याचे सत्य आता सर्वसामान्यांसमोर आणण्याची योजना आखण्यात आली आहे. भाजपचे प्रदेश उपाध्यक्ष आणि ओबीसी मोर्चाचे प्रभारी दयाशंकर सिंह यांनी विधानसभेच्या सर्व जागांवर पोहोचू, असे म्हटले आहे. सर्व ४०३ विधानसभा जागांवर ५०-५० मागासवर्गीय नेत्यांना पक्ष सोडलेल्या नेत्यांची सत्यता सांगण्यासाठी तैनात केले जाईल.
राज्यातील प्रत्येक घराघरात सुमारे २०,१५० नेत्यांपर्यंत पोहोचून नेत्यांची सत्यता त्यांना पटवून देण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. या लोकांनी वैयक्तिक महत्त्वाकांक्षेवर पक्ष सोडला आहे. या नेत्यांबाबत परिसरातून आलेल्या प्रतिक्रिया योग्य नसल्याचे पक्षातील सूत्रांचे म्हणणे आहे. तिकीट कापता आले असते. यामुळे त्यांनी आधीच पक्ष सोडला आहे. योगी आदित्यनाथ हे गोरक्षपीठाचे महंतही आहेत. या खंडपीठाचे माजी महंत अद्वैतनाथ यांनी ८०च्या दशकात मकरसंक्रांतीच्या दिवशी दलितांच्या घरी भोजन करून समाजात एकरूपता आणण्याचा प्रयत्न सुरू केला.
सीएम योगी आदित्यनाथ यांनी ही परंपरा पाळावी, असे म्हटले आहे. मात्र, यावेळी त्यांच्या दलित कुटुंबातील खाद्यपदार्थ माध्यमांमध्ये अधिक लक्ष वेधले गेले. त्याचा संदेशही खूप पुढे जाईल असे बोलले जात आहे. याशिवाय भाजपने राजीनाम्यांनंतर आता डॅमेज कंट्रोल करायला सुरुवात केली आहे. मुख्यमंत्री योगी यांच्या दलितांच्या घरी धार्मिक नियमाचे पालन करून पक्षासाठी सर्व वर्ग समान असल्याचे सिद्ध केले जात आहे. त्याचबरोबर राज्यभरात दलित आणि मागासलेल्या नेत्यांना आघाडीत आणण्याची तयारी सुरू झाली आहे.
भाजपने आता समाजवादी पक्ष आणि बहुजन समाज पक्षाच्या दलित आणि मागास समाजाच्या नेत्यांना मॅप केले आहे. त्यांच्या पक्षांनी त्यांच्याकडे दुर्लक्ष केले आहे. भाजप त्यांचा आदर करेल. त्या नेत्यांचा पक्षात समावेश करण्यास शीर्ष नेतृत्वाची मान्यता देण्यात आली आहे. त्याचवेळी भाजपने आपल्या सरकारच्या कार्यकाळात खालच्या पातळीवर केलेल्या कामांची तुलना मागील सरकारमधील दलित आणि मागासवर्गीयांच्या कल्याणासाठी केलेल्या कामांशी करण्याची तयारी केली आहे.
कोणत्याही परिस्थितीत निवडणूक पुढे विरुद्ध मागास होऊ देण्याच्या मनस्थितीत पक्ष नाही. समाजात भगवे राजकारण ठेवण्याचा प्रयत्न केला जात आहे. जे नेते आता आरक्षणाच्या हक्काशी छेडछाड करत आहेत, ते पाच वर्षे भाजपशी का जोडले गेले, असा प्रश्न जनतेतून उपस्थित केला जात आहे. यावेळी स्वामी प्रसाद मौर्य यांना त्यांच्या पारंपारिक सीट पडरौना येथून निवडणूक लढवायची नव्हती, असा दावा भाजपच्या सूत्रांनी केला आहे.
त्यांनी कुशननगरच्या फाजिलनगर विधानसभा मतदारसंघातून निवडणूक लढवण्याची मागणी केली होती. याशिवाय आपल्या मुलाने उंचाहर मतदारसंघातून निवडणूक लढवावी, अशी त्यांची इच्छा होती. २०१२ पासून फाजीलनगर विधानसभा मतदारसंघात भाजप विजयी होत आहे. अशा परिस्थितीत स्वामी प्रसा मौर्य यांना ती जागा देण्याच्या मनस्थितीत पक्ष नव्हता. त्याचवेळी दारा सिंह चौहान यांनी मधुबन जागेऐवजी घोशी येथून निवडणूक लढवण्याची इच्छा व्यक्त केली होती.
येथून २०१७ मध्ये फागू चौहान विजयी झाले होते, जे सध्या बिहारचे राज्यपाल आहेत. सध्या विजय राजभर येथून आमदार आहेत. या जागेसाठी उमेदवार बदलण्याकडे पक्षाचा कल नव्हता. भाजपने आता प्रत्युत्तराची तयारी केली असली, तरी नेत्यांच्या राजीनाम्याने निवडणुकीच्या रिंगणात अनेक प्रश्न उपस्थित केले आहेत. निवडणुकीच्या रिंगणातून मूळ मुद्दे गायब होऊ लागले आहेत. त्याबाबत पक्षाने तातडीने याला पूर्णविराम देण्याची तयारी केली.
डोमरियागंजचे आमदार राघवेंद्र प्रताप सिंह यांच्या राजीनाम्याची बातमी व्हायरल झाल्यानंतर ते लगेच समोर आले. त्याला षड्यंत्र म्हटले. तसेच भदोहीचे आमदार रवींद्रनाथ त्रिपाठी आणि कैसरगंजचे आमदार मुकुट बिहारी वर्मा यांनीही या अफवांचे खंडन केले आहे. तिकिटाचा निर्णय होणे बाकी असल्याचे पक्षाने स्पष्ट केले आहे. त्यामुळे तिकीट कापले जाईल, अशी भीती वाटणारे आमदार काहीसे निवांत झाले आहेत.
भाजपच्या आमदार-मंत्र्यांना बाजूला केल्यानंतर भाजपनेही पलटवार करण्याची तयारी केली आहे. सूत्रांच्या हवाल्याने अशी बातमी येत आहे की, अयोध्या भागातील एक सामाजिक कार्यकर्ता दी पक्षाचे नेते सध्या भाजपच्या संपर्कात आहेत. लवकरच ते पक्षात प्रवेश करू शकतात. त्यांची पकड जिल्ह्यातील सर्वच समाजातून बोलली जात आहे.
निवडणुकीच्या निकालावर प्रभाव टाकण्याची त्यांची क्षमता आहे. याशिवाय मागील बसपा सरकारमध्ये मंत्री राहिलेला एक नेताही भाजपच्या संपर्कात आहे. कन्नौज-फरुखाबाद भागातील एक सपा नेताही भाजपबद्दल बोलत आहे. दलितांमध्ये प्रभावी असलेल्या बसपा नेत्याचे भाजप नेत्याशी संभाषण सुरू आहे. त्याचवेळी माजी आयएएस देखील रविवारी भाजपमध्ये प्रवेश करू शकतात.
